Mục lục
Giới thiệu
Metformin là một loại thuốc kê đơn được sử dụng trong điều trị đái tháo đường type 2. Metformin thuốc nhóm thuốc biguanide. Đối với những người mắc bệnh đái tháo đường type 2 thì Metformin không có tác dụng chữa bệnh mà thuốc chỉ có tác dụng đưa lượng đường trong máu về mức an toàn.
Metformin cần được sử dụng lâu dài. Chính vì vậy tác dụng phụ xảy ra là điều khó tránh khỏi, vấn đề là điều gì sẽ xảy ra mà thôi! Metformin có thể gây ra các tác dụng phụ từ nhẹ đến nghiêm trọng, giống nhau ở cả nam và nữ. Sau đây là một số điều bạn nên biết về những tác dụng phụ này và khi nào bạn nên tới cơ sở y tế hoặc gọi cho bác sĩ.
Tác dụng phụ thường gặp của Metformin
Metformin gây ra một số tác dụng phụ thường gặp. Những tác dụng phụ này có thể xuất hiện khi bạn bắt đầu dùng thuốc và mất dần theo thời gian. Bạn hãy cho bác sĩ biết nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường hoặc nghiêm trọng nào xảy ra.
Những tác dụng phụ phổ biến của metformin bao gồm:
- Ợ nóng
- Đau bụng
- Buồn nôn hoặc nôn mửa
- Đầy hơi
- Tiêu chảy
- Táo bón
- Giảm cân
- Đau đầu
- Cảm giác có vị kim loại trong miệng
Những tác dụng phụ nghiêm trọng của Metformin
Nhiễm toan lactic
Tác dụng phụ nghiêm trọng nhất của metformin có thể gây ra là nhiễm toan lactic. Đây là tác dụng phụ hiếm gặp nhưng rất nghiêm trọng, xảy ra do sự tích tụ metformin trong cơ thể của bạn. Đây là trường hợp cấp cứu phải được xử trí ngay lập tức. Bạn cần gọi cho bác sĩ ngay lập tức hoặc tới cơ sở y tế để được cấp cứu nếu có bất kỳ triệu chứng nào sau đây của nhiễm toan lactic:
- Cực kỳ mệt mỏi
- Yếu cơ
- Ăn không ngon
- Buồn nôn
- Nôn
- Khó thở
- Chóng mặt
- Cảm giác lâng lâng
- Tim đập nhanh hoặc chậm
- Cảm giác lạnh người
- Đau cơ
- Đỏ bừng (cảm giác nóng và đỏ ở khắp da)
- Đau dạ dày cùng với bất kỳ triệu chứng nào khác
Thiếu máu
Metformin có thể làm giảm lượng vitamin B-12 trong cơ thể. Trong một vài trường hợp hiếm gặp thì việc giảm vitamin B12 sẽ gây thiếu máu mức độ thấp. Vì vậy tác dụng phụ này có nguy cơ xảy ra nếu bạn không cung cấp đủ vitamin B12 qua khẩu phần ăn hằng ngày. Nồng độ vitamin B12 sẽ tăng trở lại nếu bạn ngừng sử dụng thuốc hoặc uống bổ sung vitamin B12.
Các triệu chứng của thiếu máu gồm có:
- Mệt mỏi
- Chóng mặt
- Cảm giác lâng lâng
Nếu bạn cảm giác mình đang bị thiếu máu hãy tới cơ sở y tế để được khám và làm các xét nghiệm.
Hạ đường huyết
Một mình thuốc metformin không gây hạ đường huyết. Tuy nhiên trong một số trường hợp, việc sử dụng thuốc metformin cùng với các yếu tố sau có thể gây hạ đường huyết của bạn:
- Chế độ ăn uống không đảm bảo
- Tập thể dục quá sức
- Uống quá nhiều rượu
- Sử dụng cùng thuốc tiểu đường khác
Hãy gọi cho bác sĩ hoặc tới cơ sở y tế ngay khi bạn có bất kỳ triệu chứng nào của hạ đường huyết như:
- Yếu cơ
- Mệt mỏi
- Buồn nôn
- Nôn
- Đau bụng
- Chóng mặt
- Cảm giác lâng lâng
- Tim đập nhanh hoặc chậm bất thường.
Hãy thận trọng
Có một số yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm toan lactic trong khi bạn sử dụng metformin. Nếu bạn đang có bất kỳ yếu tố nào ảnh hưởng, hãy trao đổi với bác sĩ trước khi dùng thuốc.
Vấn đề về thận
Thận có nhiệm vụ thải Metformin ra khỏi cơ thể, nếu thận của bạn không hoạt động tốt thì hàm lượng metformin trong máu của bạn sẽ cao hơn. Từ đó làm tăng nguy cơ nhiễm toan lactic
Nếu bạn có vấn đề về thận nhẹ hoặc vừa, thì bác sĩ có thể sẽ để bạn dùng metformin với liều thấp. Nếu bệnh thận của bạn nặng hoặc bạn có độ tuổi từ 80 tuổi trở lên thì không nên dùng metformin.
Vấn đề về tim mạch
Nếu bạn bị suy tim hoặc gần đây bạn có cơn đau thắt ngực thì bạn cũng không nên sử dụng metformin. Vì tim của bạn không đủ khỏe để đưa máu tới thận một cách hiệu quả, điều này làm giảm khả năng thải metformin ra ngoài cơ thể một cách bình thường, từ đó làm tăng nguy cơ nhiễm toan lactic.
Vấn đề về gan
Bạn không nên dùng thuốc Metformin nếu bạn có vấn đề về gan. Gan của bạn có nhiệm vụ làm sạch acid lactic từ cơ thể. Do đó những vấn đề về gan nặng có thể gây tích tụ acid lactic. Nồng độ acid lactic tăng làm tăng nguy cơ nhiễm toan lactic. Metformin thêm phần làm tăng nguy cơ, vì vậy bạn nên tránh dùng metformin nếu bạn đang có những vấn đề nghiêm trọng về gan.
Uống rượu
Uống rượu khi đang dùng metformin làm tăng nguy cơ hạ đường huyết và cũng làm tăng nguy cơ nhiễm toan lactic. Nguyên nhân do rượu làm tăng lượng acid lactic trong cơ thể.
Khi đang điều trị bằng metformin, bạn không nên uống nhiều rượu, bao gồm việc uống rượu và uống trong một thời gian dài.
Phẫu thuật hoặc chụp Xquang
Nếu bạn có lịch phẫu thuật hoặc chụp Xquang có sử dụng chất phản quang iod, thì bạn nên ngưng dùng metformin trong vòng 48h trước khi làm phẫu thuật hoặc thủ thuật. Việc sử dụng chất cản quang có thể làm chậm việc thải metformin ra khỏi cơ thể, làm tăng nguy cơ nhiễm toan lactic. Sau phẫu thuật hoặc thủ thuật thì bạn chỉ nên tiếp tục dùng thuốc metformin sau khi xét nghiệm chức năng thận bình thường.
