Thuốc tăng cân là gì? Có những loại nào? Cách sử dụng hiệu quả

Ngày nay, cơ thể cân đối đang là hình mẫu giới trẻ hướng tới, kể cả nam giới lẫn nữ giới. Qúa gầy đã không còn là xu hướng mà mọi người chạy theo. Đối với nhiều người gầy, lên cân là cả một vấn đề lớn. Họ đã thử nhiều phương pháp nhưng chưa có hiệu quả. Lựa chọn dùng thuốc hoặc thực phẩm chức năng để tăng cân đang dần trở nên phổ biến, tương tự như việc bổ sung thực phẩm chức năng để giảm cân đối với những người thừa cân. Cho dù bạn là một anh chàng gầy gò thất vọng với cơ thể hay một cô gái mong muốn có nhiều đường cong hơn, đã dùng nhiều biện pháp mà không thể hoặc tăng cân rất ít, bạn có thể nên cân nhắc sử dụng thuốc tăng cân. Đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng, có rất nhiều loại thuốc hay thực phẩm chức năng tăng cân trên thị trường hiện nay.

Những gì có thể cản trở bạn sử dụng thuốc tăng cân là tất cả những điều chưa biết và các vấn đề an toàn có thể xảy ra với loại bổ sung này. Bạn do dự khi sử dụng? Điều này là tốt bởi vì hiểu được các thành phần của bất kỳ loại thuốc không kê đơn hoặc thuốc theo toa là rất quan trọng. Thêm vào đó, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và thảo luận về các lựa chọn dinh dưỡng với bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng là những lựa chọn an toàn hơn.

Xem thêm: Làm sao để tăng cân nhanh chóng, an toàn và bền vững

Thuốc tăng cân là gì?

Thuốc tăng cân là những chất bổ sung hoặc thuốc được cho là có tác dụng giúp bạn tăng cân. Theo FDA, thuốc ghi toa (Rx) là những thuốc sử dụng an toàn và hiệu quả khi có sự chỉ dẫn và theo dõi của bác sĩ, còn gọi là thuốc ETC. Còn thuốc không cần ghi toa hay OTC (Over-the-counter) là những thuốc có thể sử dụng an toàn và hiệu quả mà không cần chỉ dẫn và sự theo dõi của bác sĩ.

Thuốc tăng cân có thể được mua tại hiệu thuốc (OTC), hoặc trong một số trường hợp được chỉ định bởi bác sĩ. Những người mua OTC sẽ là những sản phẩm không được kiểm soát, tức là hiệu quả của thuốc thực sự chưa được đảm bảo bởi bằng chứng khoa học. Hầu hết các chất bổ sung OTC đảm bảo rằng bạn có thể tăng cân một cách tự nhiên và an toàn.

Thuốc tăng cân theo toa có thể bao gồm anabolic steroid. Các bác sĩ có thể kê toa loại thuốc này để giúp bệnh nhân đã bị giảm cân đáng kể khi mắc một số bệnh như ung thư. Một số vận động viên và người tập thể hình có thể đang sử dụng các loại thuốc theo quy định bất hợp pháp để tăng cơ bắp và tăng cường hiệu suất thể thao. Sử dụng anabolic steroid được chứng minh là có nguy cơ sức khỏe tiềm ẩn và được khuyên chỉ dùng khi có chỉ định của bác sĩ trong quá trình điều trị.

Thuốc tăng cân không cần kê đơn

Có một số loại thuốc tăng cân không cần kê đơn (OTC) có sẵn. Những sản phẩm này, giống như phần lớn các chất bổ sung, được đóng gói đẹp đẽ và được bán trên thị trường với sự đảm bảo kỳ lạ. Hầu hết các loại thuốc tăng cân đều khẳng định làm tăng sự thèm ăn, làm chậm quá trình chuyển hóa và tăng thêm số cân cần thiết cho người sử dụng.

Cũng giống như không thể giảm mỡ tại một điểm nhất định trên cơ thể, uống thuốc tăng cân sẽ không chỉ tăng cân tại những điểm bạn muốn tăng. Ví dụ bạn muốn tăng vòng một và vòng ba nhưng sau khi dùng thuốc bạn thấy vòng hai cũng tăng đáng kể. Ngoài ra, dùng thuôc tăng cân có ảnh hưởng tới quá trình chuyển hóa- điều chỉnh các tín hiệu làm bạn cảm thất đói , khi quá trình đó bị chậm lại, nó sẽ không làm tăng sự thèm ăn của bạn. Thuốc tăng cân hoặc các chất bổ sung khác đôi khi gắn thêm những “lá cờ đỏ” rằng “người mua hãy cẩn thận khi sử dụng thuốc”.

Các chất bổ sung, bao gồm cả thuốc tăng cân, không được kiểm soát bởi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA). Thiếu quy định có nghĩa là các nhà sản xuất các chất bổ sung có thể thoát khỏi các kiểm tra để bán sản phẩm của họ, đôi khi họ có thể ca ngợi hiệu quả của sản phẩm quá mức. Nhiều sản phẩm trong số này cũng không được hỗ trợ bởi nghiên cứu lâm sàng, tức là không có bằng chứng khoa học kiểm tra hiệu quả và các tác dụng của thuốc.

Theo Mascha Davis, MPH, RDN và Người phát ngôn truyền thông quốc gia của Viện hàn lâm dinh dưỡng, nhiều chất bổ sung không được kiểm tra theo cách các loại thuốc sẽ được kiểm tra (không nghiêm ngặt) nên có nhiều vấn đề về an toàn khi sử dụng. Ngoài ra còn có thể có vấn đề về chất lượng vệ sinh với tất cả các chất bổ sung.

Điểm mấu chốt là không có sự đảm bảo về tính an toàn, hiệu quả, công hiệu hoặc độ tinh khiết của hầu hết các chất bổ sung OTC.

Thành phần thuốc tăng cân CB-1

Một chất bổ sung tăng cân phổ biến là CB-1, theo Davis. Thuốc tăng cân CB-1 là một nhãn hiệu có thương hiệu đưa ra nhiều tuyên bố từ việc sở hữu các thành phần đã được thử nghiệm lâm sàng để tăng cân có chất lượng mà bạn có thể sử dụng.

Thành phần chính trong CB-1 là vitamin D3 và hỗn hợp tăng cân bao gồm Echinacea. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng lượng vitamin D thấp có liên quan đến béo phì và tăng mức độ vitamin D cho thấy giúp giảm cân. Tại sao các nhà sản xuất CB-1 lại thêm một thành phần giúp giảm cân để sản xuất thuốc cho người tăng cân?

Echinacea là một thành phần khác có trong CB-1 để tăng cân. Echinacea là một loại thảo mộc được chứng minh là cải thiện hệ thống miễn dịch của bạn để chống lại cảm lạnh và nhiễm trùng tốt hơn. Nghiên cứu cho thấy một lợi ích chống viêm có thể có nhưng không có bằng chứng liên quan đến loại thảo dược này giúp tăng cân. Các nghiên cứu khác chỉ ra rằng Echinacea không được khuyến cáo cho những người mắc bệnh tim mạch. Dường như Echinacea có khả năng làm tăng nguy cơ rối loạn nhịp tim (nhịp tim không đều) ở những người bị các vấn đề về tim.

Nhiều loại thuốc tăng cân OTC như CB-1 dường như không có gì ngoài quảng cáo truyền thông rộng rãi, chứa đa vitamin đắt tiền. Hầu hết các sản phẩm này có chứa hỗn hợp nhiều chất, các nhà sản xuất có thể liệt kê một cách lén lút các thành phần mà không ghi liều lượng. Một vấn đề khác là có những rủi ro bất lợi cho sức khỏe từ việc bổ sung thành phần hỗn hợp.

Tác dụng phụ tiềm tàng của thuốc tăng cân như CB-1 có thể bao gồm buồn nôn, đau dạ dày và tiêu chảy. Ngoài ra còn có khả năng phản ứng dị ứng (hen suyễn, phát ban trên da hoặc sốc phản vệ) đối với những người nhạy cảm với một số loại thảo mộc và cỏ. Những người mắc bệnh tim mạch có thể có nguy cơ bị nhịp tim không đều.

Các loại thuốc tăng cân không theo toa

Người gầy luôn mong muốn tìm được một phương pháp giúp nhanh chóng thay đổi ngoại hình trong thời gian ngắn nhất, nên thuốc tăng cân nhanh luôn là lựa chọn hàng đầu.

Thuốc tăng cân thường có tác dụng nhanh nhưng nguy hiểm, vì các loại thuốc này thường có thành phần corticoid gây rất nhiều tác dụng phụ nguy hiểm nếu dùng không đúng chỉ định, dùng kéo dài như: làm loãng xương, tăng huyết áp, có thể gây loét dạ dày…

Một trong những tác dụng phụ của corticoid là có tác dụng giữ nước và chất khoáng natri trong cơ thể, gây rối loạn chuyển hóa lipid và làm đọng mỡ ở mặt, cổ và lưng, nên người dùng thuốc lâu ngày sẽ bị béo phì, mặt tròn như mặt trăng, nhưng thực ra cơ thể lại bị teo cơ. Vì vậy, người dùng thuốc sẽ có cảm giác là mình tăng cân, nhưng đây là việc tăng cân giả tạo.

Khi uống thuốc có corticoid giúp tăng cân nhưng khi ngừng uống thì sẽ lại giảm cân do tác dụng của corticoid hết ngay khi dừng thuốc, và những tác dụng phụ khác thì còn ảnh hưởng lâu dài cho người sử dụng.

Các loại thuốc tăng cân theo toa thường gặp và tác dụng phụ

Đôi khi, thuốc tăng cân theo toa được yêu thích hơn so với những thuốc có sẵn trên quầy. Uống thuốc theo quy định để tăng cân đòi hỏi sự đánh giá và phê duyệt của bác sĩ về kế hoạch điều trị dành cho từng cá thể.

Có những trường hợp, đặc biệt là với một số vận động viên và người tập thể hình, trong đó thuốc tăng cân theo toa được lấy bất hợp pháp và được sử dụng mà không có bất kỳ hướng dẫn nào từ bác sĩ.

Anabolic steroid là các loại thuốc hoặc chất như testosterone hoặc có tác dụng giống testosterone. Bác sĩ kê đơn chúng để chữa trị một số bệnh như dậy thì muộn, và một số loại bệnh khiến cơ thể sản sinh rất ít testosterone. Steroids khiến cơ to hơn và xương mạnh hơn. Chúng cũng có thể khiến dậy thì, và giúp một số nam thanh thiếu niên có rối loạn gen phát triển bình thường. Một số người dùng các sản phẩm hỗ trợ có chứa loại hormone steroid cơ thể sinh ra. Một loại thuốc như thế là DHEA. Cơ thể có thể chuyển DHEA thành hormone steroid khác, bao gồm testosterone, estrogen, và cortisol. Chúng được sử dụng với mục đích làm to cơ. Các sản phẩm đó có thực sự có tác dụng hay không thì chưa được chứng minh. Nhưng nếu bạn dùng chúng với lượng lớn, chúng có thể gây ra các tác dụng phụ giống như anabolic steroids.

Sau đây là những loại thuốc tăng cân phổ biến có thể được bác sĩ kê toa:

Methyltestosterone

Một anabolic steroid chủ yếu được sử dụng để tăng nồng độ testosterone ở những người đàn ông bị thiếu hụt androgen (nồng độ hormone giới tính nam thấp). Một số vận động viên sử dụng thuốc này và các anabolic steroid khác để tăng cân, tăng khối lượng cơ bắp và sức mạnh. Anabolic steroid là bất hợp pháp để tăng cường hiệu suất thể thao.

Oxandrolone

Một anabolic steroid còn được gọi là Anavar. Nó chủ yếu được sử dụng để thúc đẩy tăng cân ở bệnh nhân sau khi phẫu thuật bị giảm cân nhiều, nhiễm trùng mãn tính hoặc chấn thương nặng. Nó cũng có thể được sử dụng như liệu pháp thay thế hormone cho nam giới có mức testosterone thấp.

Oxymetholone

Một loại hormone tổng hợp và được coi là một anabolic steroid. Nó chủ yếu được sử dụng để thúc đẩy tăng cân ở bệnh nhân bị giảm cân do suy nhược cơ thể. Bệnh nhân cũng có thể được kê đơn thuốc này để tăng cân sau đại phẫu thuật, nhiễm trùng mãn tính hoặc chấn thương nặng.

Hầu hết các loại thuốc tăng cân theo toa đều chứa anabolic steroid có khả năng gây nguy cơ bất lợi cho sức khỏe. Các loại thuốc này thường được quy định để điều trị các bệnh khác nhau. Một số vận động viên và người tập thể hình lạm dụng các loại thuốc này để tăng cường ngoại hình và hiệu suất thể thao của họ.

Các tác dụng phụ sau đây có thể xảy ra khi sử dụng loại thuốc này:

• Tâm trạng lâng lâng
• Rối loạn tâm trạng
• Phán quyết thiếu suy nghĩ
• Khó chịu nhiều
• Ảo tưởng
• Vấn đề về thận hoặc suy thận
• Tổn thương gan
• Phì đại tim
• Tinh hoàn co lại (ở nam giới)
• Sự phát triển vú (ở nam giới)
• Ung thư tuyến tiền liệt (ở nam giới)
• Mọc nhiều lông trên mặt (ở phụ nữ)
• Ngừng chu kỳ kinh nguyệt (ở phụ nữ)
• Chận phát triển thể chất (ở thanh thiếu niên)
• Âm đạo to (ở phụ nữ)

Thuốc tăng cân có thực sự hiệu quả?

Theo Davis, bằng chứng về hiệu quả của thuốc tăng cân vẫn còn hạn chế. Một chế độ ăn uống lành mạnh được khuyến khích và an toàn hơn nhiều so với các loại thuốc tăng cân hhiejen này.

Davis khuyến cáo rằng tăng cân có thể đạt được bằng cách chỉ cần thêm nhiều thực phẩm chứa nhiều calo vào chế độ ăn uống của bạn. Mọi người đều khác nhau, vì vậy để nhận được phương pháp phù hợp để tăng cân tốt nhất với cơ thể của bạn, hãy lên lịch hẹn với một chuyên gia dinh dưỡng hoặc bác sĩ.

Tại sao vẫn có người sử dụng thuốc tăng cân?

Có một vài lý do thuốc tăng cân được xem xét. Phổ biến nhất là ở những người có tạng người gầy và tăng cân giống như một cuộc đấu tranh đối với họ.

Những người tập thể hình muốn tăng cơ thường cân nhắc dùng chất bổ sung này với hy vọng tăng khối lượng cơ bắp và kích thước tổng thể.

Thuốc tăng cân theo toa có thể được sử dụng cho bệnh nhân giảm cân nghiêm trọng do các bệnh lý nghiêm trọng, sau khi phẫu thuật hoặc nhiễm trùng.

Mẹo để tăng cân mà không cần thuốc hoặc chất bổ sung

Bạn đã xem xét một lựa chọn tăng cân khác hơn là uống thuốc? Thay vì tìm kiếm một loại thuốc có thể làm bạn tăng cân nhanh chóng, tất cả những gì bạn cần quan tâm là nhìn vào chế độ dinh dưỡng hiện tại của bạn. Trong thực tế, đây là nguyên nhân thường gặp nhất. Nhiều người không ăn đủ thực phẩm giàu calo bổ dưỡng để hỗ trợ tăng cân.

Lý do tăng cân thất bại

Những lý do sau đây có thể đóng vai trò chính trong việc bạn tăng cân thất bại:

Thói quen ăn uống kém

Chế độ ăn uống hiện tại của bạn có thể không chứa thực phẩm lành mạnh chất lượng bao gồm protein nạc, rau, trái cây, ngũ cốc, các loại hạt và đậu. Nếu bạn muốn tăng cân và cơ bắp săn chắc, ăn thực phẩm để cung cấp năng lượng cho cơ thể và đậm đặc chất dinh dưỡng là điều hết sức cần thiết.

Không ăn đủ

Bạn có thể không ăn đủ calo để thúc đẩy quá trình tăng cân. Trong thực tế, bạn có thể đang ăn để giảm cân, thường là bạn không xác định được lượng calo cần thiết của mình, bạn ăn ít hơn lượng calo mà cơ thể tiêu hao. Để tăng cân, lượng calo từ ăn uống cần lớn hơn lượng calo mà bạn sử dụng hàng ngày. Điều này có nghĩa là bạn cần thêm nhiều calo từ thực phẩm vào chế độ ăn uống của mình. Thêm protein nạc và chất béo lành mạnh như bơ là một cách tuyệt vời để có thêm lượng calo đậm đặc chất dinh dưỡng để tăng cân một cách chất lượng.

Không uống đủ nước

Giữ nước là một phần quan trọng để duy trì cơ thể khỏe mạnh. Nước giữ cho các tế bào trong mô cơ của bạn ngậm nước và thúc đẩy tăng trưởng cơ bắp. Không có đủ nước, cơ thể bạn không thể hoạt động hoặc phát triển ở mức tối ưu.

Stress kéo dài

Nếu phải làm việc quá nhiều, thường xuyên thức khuya, tâm trí căng thẳng, mệt mỏi khiến năng lượng cơ thể bị đốt cháy nhanh chóng và vì vậy ngoại hình của bạn vẫn gầy gò, ốm yếu.

Ngoài ra, một số nguyên nhân khác như sử dụng nhiều chất kích thích và không tập thể thao đều đặn cũng làm bạn không thể tăng cân.

Bởi vậy, để hỗ trợ tăng cân hiệu quả, bạn cần thay đổi thói quen sinh hoạt và ăn uống hàng ngày để cơ thể lên cân tự nhiên mà không cần dùng đến bất kỳ loại thuốc hỗ trợ nào.

Muốn tăng cân nhanh bạn cần kiên trì và thực hiện những nguyên tắc ăn uống cơ bản nhất. Bạn nên kết hợp những phương pháp tăng cân nhanh trong 1 tuần như các gợi ý sau đây.

Nguyên tắc ăn uống giúp tăng cân

Để đảm bảo cơ thể có đủ dưỡng chất và hấp thu tốt nhất giúp tăng cân nhanh chóng. Chúng ta cần thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh.

Ăn đủ 3 bữa trong ngày, có thể ăn nhẹ thêm 2-3 bữa ăn phụ nếu bạn cảm thấy đói.

Cần đảm bảo ăn uống đầy đủ các loại dưỡng chất từ nhiều nguồn thực phẩm khác nhau như thịt, cá, trứng, ngũ cốc, rau củ, trái cây, sữa,…

Cần thay đổi các món ăn thường xuyên để kích thích vị giác và giúp bạn ăn được nhiều hơn.

Kết hợp uống đủ 2 lít nước mỗi ngày, có thể uống thêm các loại nước ép giúp thanh lọc cơ thể, hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn.

Chế độ tập luyện giúp tăng cân

Nhiều người sợ rằng vận động nhiều sẽ làm năng lượng bị tiêu hao và khiến cân nặng bị sụt giảm. Tuy nhiên, nếu bạn biết rèn luyện cơ thể đúng cách không chỉ giúp sức khỏe dẻo dai, cơ bắp săn chắc mà còn kích thích ăn nhiều, ăn ngon hơn và việc tăng cân cũng trở nên dễ dàng hơn.

Mỗi ngày hãy dành ra khoảng 30 phút để tập luyện thể thao, có thể thực hiện vào mỗi sáng sớm hoặc chiều tối. Nên chọn những môn thể thao vừa sức với tình trạng cơ thể.

Nghỉ ngơi hợp lý hỗ trợ tăng cân

Chế độ ngủ nghỉ cũng đóng vai trò rất quan trọng và có ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình tăng cân của bạn.

Do vậy, bạn cần ngủ ít nhất 7 tiếng mỗi ngày và không được thức khuya sau 10 giờ. Có thể có giấc ngủ ngắn vào buổi trưa để giúp tinh thần thoải mái và hỗ trợ tăng cân hiệu quả.

Tóm lại

Lạm dụng thuốc tăng cân để cải thiện cân nặng rất nguy hiểm. Tăng cân hay giảm cân đều đòi hỏi một chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học, hợp lý. Nếu không muốn cơ thể gặp phải những biến chứng nguy hiểm và những hậu quả dai dẳng không tốt cho sức khỏe, cần hạn chế những loại thuốc có công dụng thần tốc. Tránh tình trạng tự ý đi mua thuốc theo quảng cáo của các loại thuốc không rõ nguồn gốc xuất xứ. Nhiều loại thuốc tăng cân không bán công khai ở các quầy thuốc, nhưng hiệu quả thần tốc mà các loại thuốc này khiến người dùng vẫn tìm mọi cách để mua trên Internet, mà không nghĩ đến hậu quả khôn lường của những tác dụng phụ khi sử dụng.

Mỗi người có số đo và cân nặng riêng, và đôi khi gen cũng đóng một vai trò lớn trong cân nặng của bạn, theo chuyên gia dinh dưỡng Mascha Davis. Trong khi nâng tạ và ăn một chế độ ăn nhiều calo có thể cung cấp năng lượng cho cơ thể và tăng khối lượng cơ bắp của bạn, có thể một số người có tạng người tự nhiên là gầy gò.

Mặt khác, một số bệnh lý nghiêm trọng có thể dẫn đến việc không thể tăng cân. Một ví dụ về điều này là bệnh cường giáp, cần có sự can thiệp của bác sĩ.

Vì điều này, Davis khuyên rằng một bệnh nhân nên nói chuyện với bác sĩ và chuyên gia dinh dưỡng về việc họ khó tăng cân. Sau đó, bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể đề xuất một kế hoạch hành động dựa trên chẩn đoán cụ thể của bạn. Davis cũng đề nghị thực hiện các xét nghiệm cần thiết để xem liệu bạn có thể mắc bệnh lý nào đó không.