Khi con bạn chuyển từ giai đoạn 12 tuổi lên 13, bạn có thể thấy một số thay đổi bất ngờ. Những đứa trẻ thay đổi cảm xúc liên tục khi chúng bắt đầu thấy mình là thanh thiếu niên, kết hợp với những thay đổi về thể chất mà cơ thể chúng trải qua, có thể khiến tuổi mới lớn trở thành một khoảng thời gian rắc rối mà cũng đầy thú vị. Đây là khoảng thời gian cần sát sao con trẻ nhưng cũng đồng thời tạo cho trẻ không gian riêng của chúng.
Trẻ 13 tuổi của bạn sẽ nhạy cảm với cơ thể thay đổi của họ và chú ý đến những thay đổi của bạn bè. Trẻ của bạn có thể lo lắng rằng trẻ khác biệt hoặc có thể tự hỏi liệu trẻ có bất thường vì không có lông ngực hay vì trẻ chưa đạt được tốc độ tăng trưởng.
Điều này có thể gây khó khăn cho các bậc cha mẹ bởi vì những lo lắng của con bạn không phải lúc nào cũng hợp lý nhưng chúng là những lo lắng thực sự cho con bạn. Đảm bảo với con bạn rằng mọi người đều phát triển với tốc độ khác nhau và điều đó là bình thường đối với một số thanh thiếu niên trưởng thành nhanh hơn những người khác.
Xem thêm: 10 mẹo nuôi dạy trẻ vị thành niên thời kỳ từ 13 đến 18 tuổi
Mục lục
Phát triển thể chất của trẻ 13 tuổi
- Chiều cao trung bình của trẻ 13 tuổi là: 144cm-148cm (với nữ) và 145cm-149cm (với nam).
- Cân nặng trung bình của trẻ 13 tuổi là: 38-41kg (với nữ) và 37- 42kg (với nam).
Hầu hết thanh thiếu niên 13 tuổi đang đương đầu với những thay đổi về cảm xúc và thể chất đi kèm với tuổi dậy thì. Đôi khi việc con bạn cảm thấy không chắc chắn, hoang mang, ủ rũ, nhạy cảm và buồn bã là điều bình thường. Và trong thời gian này, trẻ rất cần bạn bè để sẻ chia, tâm sự.
Những chàng trai trưởng thành sớm về thể chất có thể tự tin hơn. Nhưng những cô gái trưởng thành sớm thường có cảm giác lo lắng hơn về cơ thể mình.
Trẻ phát triển nhanh về cả chiều cao và cân nặng. Các cô gái đã bước vào tuổi dậy thì trước đó sẽ trở nên phát triển toàn diện về thể chất trong khi các chàng trai sẽ bắt đầu dậy thì muộn hơn, có thể là vào năm này.
Ngoại hình thay đổi nhanh chóng của trẻ có thể dẫn đến thay đổi nhận thức về ngoại hình. Đôi khi các thanh thiếu niên vật lộn với các vấn đề liên quan đến ngoại hình, chẳng hạn như mụn trứng cá hoặc thừa cân. Các vấn đề về hình ảnh cơ thể, chẳng hạn như rối loạn ăn uống cũng có thể phát triển trong những năm thiếu niên. Ở giai đoạn dưới 14 tuổi vẫn còn có các đốt sụn hoàn toàn giữa các đốt xương sống, nên cột sống dễ bị cong vẹo khi đứng ngồi không đúng tư thế.
Những dấu mốc quan trọng
- Kinh nghiệm thay đổi nhanh chóng về ngoại hình
- Thay đổi ngoại hình xảy ra ở các mức độ khác nhau có thể tạo ra sự lo lắng cho nhiều trẻ
- Lo âu, khép kín thắc mắc nhiều về sinh lý
- Có sự so sánh với các bạn cùng trang lứa.
Mẹo nuôi dạy con
Điều quan trọng là nói chuyện với con bạn về sự thay đổi cơ thể và cách con bạn cảm nhận về những thay đổi mà con đã trải qua.
Đây không phải là lúc để nhắm mắt làm ngơ trước sự thay đổi về thể chất của trẻ, đặc biệt là bộ phận sinh dục. Trẻ sẽ có 1001 thắc mắc về sự thay đổi này. Đừng ngại trao đổi trò chuyện với con. Sẽ dễ dàng hơn nếu những người cùng giới trao đổi với nhau. Bạn có thể giúp bé gái tìm hiểu và chồng bạn có thể giúp đỡ bé trai. Hãy nghiêm túc nhìn nhận vấn đề. Trẻ có thể có thắc mắc về chuyện tình dục. Đây là vấn đề hoàn toàn bình thường, hãy giải thích cho trẻ, về an toàn tình dục. Không bao giờ là quá sớm để nói về vấn đề này. Bạn nên hiểu rằng chia sẻ thẳng thắn về vấn đề tình dục an toàn hoàn toàn có lợi cho trẻ, đừng giấu diếm trẻ và để chúng tự mày mò tìm hiểu. Trẻ có thể lạc đường trong vô vàn thông tin trên internet. Khi có cái nhìn không đầy đủ và sai lệch, nhiều chuyện không mong muốn có thể xảy ra. Vì thế, hãy ngồi xuống và nói chuyện với trẻ.
Nếu trẻ trai tỏ ra thích thú với việc cạo râu, bạn hãy hướng dẫn con cách cạo râu, làm vệ sinh dao cạo sạch sẽ sau mỗi lần cạo. Bạn hãy lưu ý con không dùng chung dao cạo để ngăn ngừa nguy cơ lây nhiễm. Với trẻ gái, hãy cho con mặc áo con khi đi học hay khi tham gia các hoạt động ngoài trời, tập thể dục thể thao.
Hãy trò chuyện với con về những thay đổi của cơ thể, hướng dẫn con làm vệ sinh cá nhân một cách thoải mái, trên tinh thần chia sẻ bí quyết, tránh áp đặt. Bạn nên giúp bé hình thành thói quen rửa tay sạch sẽ trước khi tắm, rửa mặt, làm vệ sinh cá nhân… nhằm hạn chế sự lây nhiễm của các vi khuẩn gây bệnh.
Sự phát triển cảm xúc
Mười ba tuổi là độ tuổi đang đối phó với sự thay đổi nội tiết tố có thể góp phần làm thay đổi tâm trạng dẫn đến tâm trạng thất thường ở con trẻ. Thêm vào đó, những căng thẳng ở trường hoặc các vấn đề ngang hàng với bạn bè sẽ làm tâm trạng của trẻ dường như thay đổi từ phút này sang phút khác. Quá trình hưng phấn ở não bộ chiếm ưu thế rõ rệt, dẫn đến thiếu niên không làm chủ được cảm xúc của mình, không kiềm chế được xúc động mạnh. Các trẻ dễ bị kích động, dễ bực tức, cáu gắt, mất bình tĩnh, dễ làm liều…
Đức trẻ của bạn đang bắt đầu trên con đường trở thành một thiếu niên độc lập, muốn có tiếng nói về không gian riêng, cơ thể của mình và nhu cầu trò chuyện riêng tư với bạn bè.
Ở tuổi này, hầu hết thanh thiếu niên cảm thấy như thế giới xoay quanh họ. Các trẻ có thể nghĩ rằng mọi người đang nhìn chằm chằm vào họ hoặc họ có thể cho rằng hành vi của người khác là do họ gây ra (ví dụ, nghĩ rằng bạn của trẻ đã không nhắn tin lại vì bạn ấy đang giận chứ không cho rằng bạn ấy đang bận). Trẻ có xu hướng tự đổ lỗi cho chính mình và rất sợ người khác chê cười khi làm điều gì đó.
Hầu hết những đứa trẻ 13 tuổi trải qua những biến động lớn trong lòng tự trọng của chúng. Một ngày nào đó trẻ có thể cảm thấy tốt về bản thân hoặc cảm thấy vô cùng thiếu sót.
Trẻ cũng có xu hướng tìm kiếm sự khẳng định từ người lớn rằng trẻ đang đi đúng hướng mặc dù trẻ tuyên bố rằng muốn tự mình làm mọi việc.
Những dấu mốc quan trọng
- Quan tâm đến sự phát triển và thể chất
- Xem bản thân luôn luôn là trung tâm
- Mơ ước lý tưởng đẹp, dễ xa thực tế
- Phấn đấu độc lập nhưng muốn và cần sự chấp thuận của người lớn
Mẹo nuôi dạy con
Mặc dù sự thay đổi tâm trạng thường là bình thường nhưng điều quan trọng là phải theo dõi các vấn đề về sức khỏe tâm thần. Trầm cảm, lo lắng và các vấn đề sức khỏe tâm thần khác có thể xuất hiện trong thời gian này.
Hãy nói chuyện với con trẻ một cách cởi mở về sự thay đổi trong cơ thể chúng. Gợi ý chúng đặt câu hỏi. Nếu trẻ không trả lời được điều đó cũng không sao cả, hãy cùng chúng tìm hiểu. Tổ chức các cuộc trò chuyện liên tục về tuổi dậy thì và tình dục sẽ giúp trẻ cảm thấy thoải mái hơn.
Bạn nên cố gắng tạo mọi điều kiện để con được độc lập, được tự quyết, tự khám phá trong phạm vi có thể, nghĩa là nếu có vấn đề gì thì nó cũng không gây hậu quả quá nghiêm trọng.
Đừng bao giờ bỏ qua bất kỳ biểu hiện lạ nào của trẻ nếu không có thể bạn sẽ phải giải quyết vô số rắc rối về sau. Hãy để ý những biểu hiện như đi ngủ muộn hay bỏ học của con. Trò chuyện với con một cách ôn hòa và tránh những phản ứng thái quá. Nếu không trẻ sẽ cảm thấy bị xúc phạm và có thái độ thù địch hơn.
Tương tác xã hội
Khi trẻ mong muốn sự độc lập ngày càng nhiều từ cha mẹ, những đứa trẻ 13 tuổi cũng phụ thuộc nhiều hơn vào tình bạn. Họ tâm sự với bạn bè nhiều hơn và muốn dành nhiều thời gian với bạn bè hơn là cho gia đình.
Áp lực ngang hàng có thể là một vấn đề vì thanh thiếu niên thường muốn trải nghiệm cảm giác thân thuộc. Thanh thiếu niên thường thay đổi các nhóm bạn thân trong suốt những năm thiếu niên khi sở thích của trẻ thay đổi.
Hành vi nổi loạn đôi khi phổ biến trong những năm thiếu niên. Một thiếu niên có thể phát triển các phương diện khác nhau hoặc trải qua các giai đoạn khác nhau. Đôi khi các thanh thiếu niên cố gắng gây bất ngờ cho cha mẹ hoặc muốn mặc quần áo hay kiểu tóc theo những cách mới lạ để thể hiện bản thân. Lúc này, con trẻ sẽ luôn muốn mình là trung tâm vũ trụ và làm mọi cách để chứng minh bản thân với mọi người.
Những mối quan hệ hẹn hò và lãng mạn thường trở nên quan trọng trong những năm đầu tuổi teen. Đó là điều hoàn toàn bình thường cho thanh thiếu niên để phát triển tình cảm.
Những dấu mốc quan trọng
- Tìm kiếm sự tin tưởng và chấp nhận từ bạn bè
- Thể hiện bản thân, gây ấn tượng trước người khác giới
- Hay phê bình, chống đối
- Thích độc lập, tự nguyện.
- Thích được theo nhóm bạn, lập nhóm
- Muốn “nổi loạn”gây sự chú ý, chơi nổi, chơi trội
- Thích đánh giá người lớn, so sánh giữa những lời nói và hành động cụ thể của người lớn
- Có xu hướng đối đầu với những lời khuyên dạy của cha mẹ.
Mẹo nuôi dạy con
Hãy thẳng thắn với con bạn khi nói về các vấn đề nhạy cảm, như uống rượu, hút thuốc, ma túy và tình dục. Để con bạn thấy bạn là người đáng tin cậy, đừng vội lên án tất cả các hành vi hay bất cứ thứ gì con bạn đang tò mò. Làm như vậy chỉ khiến con có suy nghĩ chống đối bạn, cho rằng bạn không hiểu gì về chúng. Hãy ngồi xuống tâm sự như hai người bạn, kể về kinh nghiệm của bạn, chẳng hạn như “Bố cũng từng uống rượu, hút thuốc…” sau đó giải thích về những chuyện không hay xảy ra sau đó. Hãy kiên nhẫn và bình tĩnh với con trẻ, nổi nóng cấm đoán chỉ khiến mọi việc tệ hại hơn và mối quan hệ giữa hai người trở nên căng thẳng hơn bao giờ hết. Đừng quên, trước hết phải có sự tin tưởng của trẻ, để trẻ coi bạn như một người bạn để giãi bày tâm sự chứ không phải quan hệ đối nghịch với bạn.
Đây chính là lúc cái tôi của trẻ đang dâng cao và trẻ muốn khẳng định mình trước bạn và những người xung quanh. Để trẻ mặc quần áo mà trẻ thích và kiểu tóc nhưng hãy từ tốn giải thích cho trẻ về sự phù hợp của những gì trẻ làm. Hãy dạy trẻ những đức tính tốt đẹp của con người cũng như cách đối nhân xử thế, điều đó làm nên dấu ấn của một con người chứ không phải những thứ hào nhoáng bóng bẩy bề ngoài.
Đôi khi đứa trẻ của bạn có thể trở nên hư đốn trong một số trường hợp khi khăng khăng rằng chúng biết tất cả mọi thứ hoặc nói rằng chúng sẽ tự quyết định việc theo quan điểm của chúng. Cố gắng chứng tỏ bản thân cũng là một cách để trở nên tự lập. Bạn có thể tạo điều kiện cho chúng tự khẳng định bản thân bằng cách đưa ra hai lựa chọn cho chúng. Hỏi “con muốn dọn phòng trước hay sau ăn tối?” Hãy chắc chắn rằng bạn có thể linh hoạt với một trong hai lựa chọn.
Phát triển nhận thức
Trong khi những đứa trẻ 13 tuổi có kỹ năng giải quyết vấn đề khá tốt chúng cũng sẽ gặp khó khăn khi nghĩ về tương lai.
Trẻ cũng có thể đấu tranh để suy nghĩ về hậu quả của hành vi của mình trước khi thực hiện hành động đó. Điều này có liên quan đến các phần khác nhau trong bộ não của trẻ phát triển với tốc độ hơi khác nhau.
Việc những đứa trẻ 13 tuổi nghĩ rằng chúng miễn nhiễm với bất cứ điều gì xấu xảy ra với chúng là điều khá phổ biến. Do đó, trẻ có thể có nhiều khả năng tham gia vào các hành vi nguy hiểm.
Mười ba tuổi phát triển khả năng suy nghĩ trừu tượng. Thay vì chỉ suy nghĩ về các đối tượng hữu hình, trẻ bắt đầu hiểu các khái niệm như đức tin và niềm tin.
Trẻ cũng có thể nghĩ trẻ là duy nhất và nghĩ rằng không ai hiểu họ. Khi trưởng thành, trẻ bắt đầu phát triển sự hiểu biết tốt hơn về thế giới và cách người khác nhìn nhận về trẻ.
Hầu hết trẻ 13 tuổi giao tiếp tương tự như người lớn. Trẻ hiểu ngôn ngữ trừu tượng, như ngôn ngữ tượng hình và sự ẩn dụ. Trẻ cũng có thể hiểu nghĩa bóng trong nhiều trường hợp. Trẻ có thể trở nên quan tâm đến các vấn đề đạo đức vì đã có thể nắm bắt các khái niệm trừu tượng. Trẻ có khả năng nhận ra rằng việc phá vỡ các quy tắc trong một số điều kiện nhất định không phải lúc nào cũng sai, không phải lúc nào cũng cần rạch ròi trắng- đen.
Hoạt động vui chơi
Trong khi hầu hết những đứa trẻ 13 tuổi đã từ bỏ đồ chơi thời thơ ấu chúng vẫn chơi với bạn bè bằng nhiều cách khác nhau. Từ những bữa tiệc nho nhỏ và cắm trại cùng lớp cho đến các trò chơi và hoạt động thể thao, hầu hết những đứa trẻ 13 tuổi đều muốn được vui chơi cùng bạn bè.
Vui vẻ với bạn bè cũng là một phần quan trọng. Nó cũng có thể là phương pháp giúp con bạn kiểm soát căng thẳng.
Những dấu mốc quan trọng
- Phát triển kỹ năng sử dụng logic
- Có thể giải quyết tình huống có nhiều hơn một vấn đề cần xử lý
- Luôn muốn duy trì công bằng và bình đẳng trong các hoạt động.
Mẹo nuôi dạy con
Nói chuyện với con bạn về nhiều cách mà trẻ có thể giải quyết một vấn đề. Khuyến khích con bạn động não một số giải pháp cho một vấn đề trước khi hành động. Điều này có thể cải thiện khả năng phán đoán của con bạn và cho trẻ cơ hội rèn luyện kỹ năng tư duy phản biện.
Bạn có thể tư vấn con tham gia các hoạt động tập thể của nhà trường, câu lạc bộ, nhất là tham gia tập một môn thể thao nào đó. Cha mẹ nên giúp con sắp xếp thời gian biểu để thực hiện hài hòa những hoạt động này với việc học. Điều này sẽ giúp con bớt tập trung vào việc chơi game.
Cùng với việc học và những hoạt động bên ngoài, ngay trong gia đình, bố mẹ cũng nên tổ chức phân công công việc cho con để tạo điều kiện cho trẻ đóng góp vào công việc gia đình, biết quý trọng hơn công sức của cha mẹ. Qua những công việc cùng nhau ở nhà sẽ giúp trẻ càng thương yêu gắn bó với gia đình hơn đồng thời có thể trang bị cho trẻ những kỹ năng cần thiết như nấu cơm, giặt quần áo…
Các mốc quan trọng khác
Ở tuổi này, nhiều thanh thiếu niên có tài khoản truyền thông xã hội của riêng họ (facebook, instagram,..) và họ có thể giao tiếp với bạn bè của họ một cách riêng tư. Đối với một số thanh thiếu niên, điều này mang lại cảm giác nhẹ nhõm khi họ thường nói chuyện với bạn bè theo cách hơi khác so với họ nói với cha mẹ (dùng tiếng lóng, chửi thề…)
Đối với những đứa trẻ 13 tuổi, dùng mạng xã hội đôi khi trở nên rất quan trọng. Trẻ có thể cảm thấy bắt buộc phải tham gia vào các cuộc trò chuyện để được bạn bè chấp nhận. Trẻ có thể muốn bạn bè tăng tương tác, khi up một tấm hình lên mạng xã hội trẻ muốn có nhiều likes, comments… Điều đó làm trẻ cảm thấy mình trở nên đặc biệt. Cùng với đó các trò chơi, trang web và phần mềm cung cấp một lượng kiến thức về giáo dục, do đó các thiết bị kỹ thuật số này cũng có thể đưa đến rất nhiều rủi ro cho con trẻ. Từ các cuộc tấn công mạng đến những kẻ săn mồi trực tuyến, thế giới mạng ảo không được kiểm soát là mối nguy hiểm cho những người trẻ. Chúng có thể dễ dàng bắt gặp những nội dung người lớn nếu không được giám sát.
Tình dục là vấn đề xảy ra ở độ tuổi này. Con của bạn có thể truy cập những bức ảnh không phù hợp với độ tuổi của người nào đó hoặc chính chúng gửi đi những nội dung khỏa thân, rất nhiều thanh thiếu niên đang sử dụng thiết bị điện tử cho mục đích này. Do vậy việc thiết lập các quy tắc một cách rõ ràng sẽ bảo vệ quyền riêng tư của con bạn. Nói với chúng rằng không bao giờ được đồng ý chia sẻ vị trí hiện tại, địa chỉ nhà (hoặc địa chỉ bất kì ai khác), chứng minh nhân dân, hoặc tên các thành viên trong gia đình.
Khi nào bạn cần quan tâm đến trẻ?
Mặc dù tất cả trẻ em phát triển với tốc độ hơi khác nhau, điều quan trọng là phải theo dõi xem con bạn đang tiến bộ như thế nào.
Một số vấn đề về cảm xúc hoặc sức khỏe tâm thần có thể xuất hiện trong những năm đầu tuổi thiếu niên và điều quan trọng là phải đưa trẻ đi khám sớm nếu bạn thấy bất kỳ dấu hiệu khác lạ nào.
Nếu đứa trẻ 13 tuổi của bạn không chịu tắm hoặc có vấn đề về vệ sinh, đó có thể là một nguyên nhân gây lo ngại. Ở độ tuổi này, thanh thiếu niên sẽ có thể chăm sóc cơ thể của họ mà không cần phải nhắc nhiều.
Nếu con bạn đang gặp khó khăn trong học tập, đó cũng có thể là một nguyên nhân gây lo ngại. Đôi khi, khuyết tật học tập hoặc ADHD (hội chứng tăng động giảm chú ý) không trở nên rõ ràng cho đến khi trẻ bước vào tuổi thiếu niên. Nói chuyện với giáo viên của con bạn hoặc thảo luận vấn đề với bác sĩ nhi khoa nếu bạn quan tâm.
Dinh dưỡng cho trẻ
13 tuổi là giai đoạn dậy thì, vì vậy, nếu được cung cấp chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học, trẻ sẽ phát triển nhanh về thể chất, trí tuệ đặc biệt là chiều cao. Ở độ tuổi thanh thiếu niên, con bạn cần nhiều loại thực phẩm tốt cho sức khoẻ ở cả 5 nhóm dinh dưỡng. Lượng thực phẩm tiêu thụ sẽ tuỳ thuộc vào thể trạng và mức độ hoạt động của mỗi người. Trẻ 13 tuổi nên ăn 2 phần trái cây, 5-6 phần rau củ, 3.5 phần sữa, 5-6 phần bánh mì, ngũ cốc, cơm, và 2.5 phần thịt, cá.
Ở giai đoạn từ 12-13 tuổi, chất đạm có vai trò giúp hoàn thiện cấu trúc cơ quan trong cơ thể, tăng cường hệ miễn dịch, cấu tạo enzyme, hoóc môn, phát triển cơ bắp. Đặc biệt đạm từ động vật còn giúp xây dựng tế bào và hoàn thiện phát triển nội tiết tố về giới tính. Trẻ cần từ 70 – 80g chất đạm từ thịt, cá, hải sản, sữa, trứng, đậu hũ, các loại hạt…
Cung cấp đầy đủ chất béo sẽ giúp trẻ có nguồn năng lượng tốt để học tập, vui chơi đồng thời ăn ngon miệng hơn. Ngoài ra, chất béo còn giúp hấp thu các vitamin tan trong chất béo như vitmin E, A, D, K. Trẻ cần nguồn chất béo đa dạng gồm chất béo trong đạm động vật, dầu ăn, cá, mỡ động vật, dầu thực vật. Bên cạnh đó, chất béo còn có trong hạt hạnh nhân, hạt hướng dương, hạt thông, bơ, bơ đậu phộng…
Tinh bột chiếm 60 – 70% năng lượng trong khẩu phần ăn mỗi ngày của trẻ. Theo đó, bạn nên cung cấp cho trẻ từ 300 – 400g tinh bột mỗi ngày, có trong cơm, bún, miến, phở, khoai, sắn, các loại củ…Lưu ý nên chọn các loại bột đường thô để phòng chống béo phì và cung cấp chất xơ cho cơ thể.
Tuổi dậy thì là lúc cơ thể trẻ phát triển chiều cao vượt trội. Vì vậy bạn cần lưu ý cung cấp đủ canxi để giúp xương của trẻ chắc khỏe, phát triển chiều cao và phòng ngừa loãng xương. Trẻ cần khoảng 1.000 – 1.200mg canxi mỗi ngày có trong các loại sữa, chế phẩm từ sữa như phô mai, pho mát, sữa chua, hải sản, cá ăn cả xương, rau lá xanh đậm… Mỗi ngày trẻ cần uống 400 – 500ml sữa.
Các trẻ cần uống nhiều nước lọc để đảm bảo sức khoẻ và giải khát tốt nhất, đặc biệt vào những ngày nóng nực hay khi hoạt động ra nhiều mồ hôi. Tránh các loại nước ngọt, nước trái cây, nước và sữa pha hương liệu, nước uống thể thao, nước tăng lực, trà và cà phê.
Giai đoạn dậy thì, nếu bị thiếu sắt, trẻ dễ bị mệt mỏi, uể oải, trí nhớ kém, da xanh xao đặc biệt là trẻ gái vì mất máu do kinh nguyệt. Mỗi ngày, trẻ cần hấp thu 15-18mg sắt, có trong các thực phẩm như: thịt nạc, thịt bò, lòng đỏ trứng, nước cam, rau chân vịt, bí ngô…
Ngoài ra, vận động, tập luyện thể dục thể thao thường xuyên sẽ hỗ trợ phát triển chiều cao, cải thiện vóc dáng hiệu quả. Các môn thể thao tốt cho sức khỏe, tăng chiều cao gồm: bơi lội, bóng rổ, chạy bộ, đánh cầu lông, bóng chuyền, đạp xe…
Tóm lại
Những năm tuổi thiếu niên có thể gây chút khó khăn trở ngại cho cả bạn và con bạn. Nhưng nếu bạn đặt nền móng ngay bây giờ bằng cách cung cấp cho con bạn những kỹ năng cần thiết để đưa ra quyết định tốt thì tuổi teen sẽ không quá khó khăn với cả hai.
Khi con bạn mắc lỗi, hãy xem đó là cơ hội để giúp con mài giũa kỹ năng. Nếu con liên tục mắc lỗi tương tự, hoặc con đang vật lộn với các vấn đề cụ thể, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp.
Bằng mong muốn mọi điều tốt đẹp cho con cùng lòng thương yêu vô bờ bến, bạn và gia đình sẽ định hướng con phát triển một cách tốt nhất, phát huy tối đa mặt mạnh của trẻ và giúp trẻ uốn nắn, khắc phục những điều còn hạn chế.
Xem thêm: Trẻ 14 tuổi: Các mốc phát triển quan trọng và cách nuôi dạy
