Em bé của bạn đã thay đổi rất nhiều từ khi sinh ra. Không giống chăm sóc trẻ sơ sinh, việc chăm sóc trẻ 3 tháng tuổi không còn là một nhiệm vụ quá khó khăn với các bà mẹ. Bởi trong giai đoạn này, bé cưng đã theo một lịch trình nhất định. Vậy trẻ 3 tháng tuổi biết làm những gì – hẳn với các ông bố bà mẹ đó là một câu hỏi hết sức thú vị không thể không tìm hiểu. Riêng với những bà mẹ chăm con nhỏ ở độ tuổi 3 tháng, nhận biết sự thay đổi phát triển từng ngày của bé không chỉ để cảm nhận hết những điều tuyệt vời, mà còn là chìa khóa giúp bản thân chăm sóc trẻ tốt hơn.
Hãy đọc bài viết dưới đây để biết tất tần tật về sự phát triển của trẻ 3 tháng tuổi và cách chăm sóc bé.
Xem thêm: Nuôi con bằng sữa mẹ: Tất cả những gì các mẹ PHẢI biết!
Mục lục
Trẻ 3 tháng tuổi – Một em bé đang lớn!
Khi được 3 tháng tuổi, em bé của bạn đã tăng hơn 30% trọng lượng cơ thể và tăng thêm 20% chiều dài. Bé sẽ tiếp tục có những bước tiến lớn, đặc biệt là trong ba tháng tới.
Trẻ 3 tháng tuổi biết làm gì?
Nhiều chuyên gia gọi 12 tuần đầu tiên sau khi em bé chào đời là tam cá nguyệt thứ tư vì có quá nhiều sự tăng trưởng vẫn diễn ra trong khoảng thời gian đó. Với tất cả sự phát triển đó, bé có thể đã trải qua tình trạng gọi là rowing pain nghiêm trọng (đau chân của trẻ đang lớn), nhưng khi bạn bước vào tháng này, bạn sẽ nhận thấy rất nhiều thay đổi mới ở bé. Sự quấy khóc buổi tối sẽ bắt đầu lắng xuống và em bé của bạn có thể bắt đầu trở nên vui vẻ hơn, tươi cười hơn. Dưới đây là một số cột mốc phát triển mà bạn có thể mong đợi ở bé
Về cơ thể
Mút ngón tay
Nhiều bé bắt đầu mút ngón tay cái hoặc ngón tay khác trong khoảng thời gian này bởi vì bé đã đủ lớn và khám phá ra bàn tay của mình. Nếu em bé của bạn là một kẻ mút ngón tay cái, thì bây giờ không có lý do gì để lo lắng. Việc bé mút ngón tay cái ở độ tuổi này là hoàn toàn bình thường. Khi được 3 tháng tuổi, trẻ có thể giữ tay gần miệng ổn định hơn và chúng có thể bị mê hoặc khi nhai ngón tay hoặc tìm thấy sự thoải mái khi mút ngón tay cái.
Nhận biết mùi hương
Em bé của bạn chắc chắn có thể nhận ra một mùi hương chính của người chăm sóc mặc dù kỹ năng này đã có từ khi sinh
Sở thích với các vật
Đến 3 tháng, bé sẽ có sở thích với vật bé thấy nhẹ nhàng, và thậm chí phản ứng mạnh mẽ với những thứ bé thấy không thoải mái
Giữ đầu ngẩng cao hơn
Em bé của bạn sẽ có thể ngẩng đầu lên 90 độ khi nằm sấp bắt đầu từ 12 tuần.
Ngồi với sự hỗ trợ
Chẳng hạn, khi bạn bế bé lên đùi, chúng sẽ có thể ngồi dậy và giữ đầu khá ổn định.
Chịu trọng lượng trên đôi chân của bé
Bế em bé của bạn lên một vị trí đứng trên giường, bé có thể dồn trọng lượng lên 2 chân của mình
Khi nằm sấp có thể dồn lực lên khuỷu tay để rướn lên
Trí não
Tầm nhìn tăng lên
Mặc dù em bé của bạn vẫn không nhận biết được gần hay xa, nhưng bé có thể nhận ra được các vật trong khoảng cách từ 20 cm đến 40 rất rõ ràng. Trong quá trình chăm sóc trẻ, mẹ nên lưu ý không nên để ánh sáng mạnh chiếu trực tiếp vào mắt bé.
Thính giác tăng lên
Em bé chú ý đến những tiếng động lớn và bắt đầu bắt chước âm thanh của lời nói. Bắt đầu nắm bắt: Em bé của bạn có thể sử dụng cả hai tay để kẹp một vật, như tiếng kêu hay đồ chơi.
Theo dõi các vật thể
Mặc dù em bé của bạn có thể đã bắt đầu theo dõi các vật thể bằng mắt trong những tuần trước, nhưng bé có thể theo dõi các vật thể thông qua góc 180 độ ngay bây giờ.
Tập trung bằng mắt
Cho đến thời điểm này, gặp một số khó khăn khi nhìn tập trung bằng mắt là bình thường đối với trẻ. Bạn có thể nhận thấy em bé của bạn trông có vẻ lác mắt, đặc biệt là khi cố gắng tập trungnhìn vào một vật ở gần trước mặt bé. Nhưng bây giờ, em bé của bạn sẽ có thể tập trung nhìn mà mắt không bị lác.
Các lưu ý cần quan tâm
Khi mới làm cha mẹ, việc theo dõi cẩn thận các mốc phát triển của trẻ có thể rất thú vị. Nhưng nếu em bé của bạn không xuất diện một dấu mốc nào đó cũng không phải là có gì đó không ổn. Các cột mốc là khác nhau đối với mỗi bé. Nếu bạn có lo ngại hoặc nhận thấy bất kỳ điều nào sau đây, hãy trao đổi với bác sĩ. Hãy lưu ý về những vấn đề sau:
- Bé ăn không tốt hoặc dường như không tăng cân
- Bé không thể tập trung bằng mắt hoặc mắt lác
Một ngày của bé 3 tháng tuổi diễn ra như thế nào?
Ở tuổi này, em bé 3 tháng tuổi của bạn sẽ không được nói nhiều, nhưng bạn có thể giúp khuyến khích sự phát triển ngôn ngữ của bé theo một cách rất đơn giản đó nói chuyện với bé. Trên thực tế, Viện Hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ (AAP) khuyên phụ huynh nên nói chuyện, hát và đọc cho trẻ nghe. Nếu bạn không biết mình nên nói gì, bạn có thể bắt đầu bằng cách tường thuật những gì bạn đang làm tại bất kỳ thời điểm nào, như khi bạn thay tã, mặc quần áo hoặc tắm cho bé.
Bạn có thể giúp em bé học bằng cách:
- Bắt chước một số âm thanh mà bé tạo ra
- Nói về những điều mà bé đang nhìn hoặc có vẻ thích thú
- Bày tỏ sự phấn khích khi bé phát ra âm thanh và cố gắng nói hoặc trả lời những gì bạn nói.
- Bạn có thể muốn cho bé bắt đầu nghe các chương trình TV để học ngôn ngữ, nhưng trẻ em nên tránh tất cả các loại màn hình cho đến sau hai tuổi.
Tuy trong giai đoạn này, bé vẫn chưa thể nói thành tiếng, nhưng các chuyên gia khuyến cáo, bố mẹ nên dành ít nhất 1 tiếng mỗi ngày để trò chuyện với con. Cách này không chỉ giúp thắt chặt thêm tình cảm giữa ba mẹ với trẻ mà còn giúp phát triển khả năng ngôn ngữ và trí não của trẻ.
Chăm sóc trẻ 3 tháng tuổi
Có thể bạn chưa bao giờ quan tâm đến việc người khác đi vệ sinh như thế nào, nhưng với tư cách là cha mẹ, bạn sẽ dành nhiều thời gian để thay tã và quan tâm đến phân của con mình hơn. Và tất cả những thay đổi trên tã đó có thể cung cấp cho bạn thông tin quan trọng về sức khỏe của bé. Ví dụ, màu sắc của phân có thể cho biết nếu tình trạng sức khỏe của bé. Dưới đây là một số màu phân bạn có thể gặp ở bé:
- Màu xanh lá cây: Khi phân của bé có màu xanh lá cây, điều đó thường có nghĩa là thức ăn di chuyển qua ruột của bé khá nhanh vì một số lý do như tiêu chảy, nhưng nó cũng có thể là phân bình thường.
- Màu vàng: Hầu hết trẻ sơ sinh bú sữa mẹ đều có phân màu vàng và có hạt. Mặc dù phân bình thường có thể thay đổi màu sắc từ vàng sang xanh, nhưng nếu em bé của bạn có bất kỳ màu phân nào sau đây, bạn nên gọi bác sĩ:
- Màu đỏ tươi: Phân có máu là dấu hiệu bé đang bị chảy máu ở đâu đó trong ruột, phổ biến hơn là do vết rách ở trực trang do táo bón. Nếu có thời gian rảnh, mẹ nên thường xuyên massage cho bé. Không chỉ có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch, đây còn là cách hiệu quả giúp hệ tiêu hóa của bé hoạt động tốt hơn, và ngăn ngừa táo bón hiệu quả.
- Đen: Đây có thể là dấu hiệu chảy máu từ dạ dày hoặc ruột non, và cũng có thể khiến phân có mùi thối khẳn.
- Màu nhạt hoặc màu đất sét: Đây là một dấu hiệu cho thấy không có mật trong phân.
Nếu bạn nhận thấy bé chảy nước dãi nhiều, đó có thể là một trong hai điều. một là là em bé của bạn chỉ là một em bé bình thường. Hai là em bé của bạn đang mọc răng. Mặc dù 3 tháng là sớm để trẻ mọc răng, đôi khi nó xảy ra ở một số bé. Tuy nhiên, con nhỏ của bạn thường chưa mọc răng cho đến khi 6 tháng tuổi. Cho đến lúc đó, bạn có thể muốn mặc cho bé những chiếc yếm dãi xinh xinh để ngăn ngừa phát ban do chảy dãi.
Tiêm chủng
- Bạch hầu, uốn ván, ho gà, bại liệt và bệnh haemophilus influenzae týp b (Hib), (DTaP/IPV/Hib) mũi 2.
- Đối với trẻ sinh vào hoặc sau ngày 1 tháng 5 năm 2015: viêm màng não nhóm B (MenB). Cách tiêm phòng: 1 mũi tiêm.
- Viêm màng não C (viêm màng não nhóm C). Cách tiêm phòng: 1 mũi tiêm.
- Vắc xin Rotarix ngừa tiêu chảy do Rotavirus, uống liều thứ 2.
Nuôi dưỡng & Dinh dưỡng
Khi bé 3 tháng, bé vẫn được nuôi bằng sữa mẹ là chính. Nếu bạn gặp phải bất kỳ thử thách nào trong hành trình nuôi con bằng sữa mẹ của mình, hãy biết rằng bạn không cô đơn, hãy hỏi ý kiến bác sĩ hoặc hỏi kinh nghiệm từ các bà mẹ bỉm sữa khác. Tuy nhiên, đối với sử dụng thuốc, bạn chỉ nên hỏi ý kiến bác sĩ thôi nhé. Trẻ 3 tháng tuổi cần được mẹ cho bú khoảng 5 lần mỗi ngày, và với mỗi kg cân nặng của mình, trẻ cần khoảng 150 ml sữa. Theo đó, trung bình mỗi ngày bé cần khoảng 900 ml sữa với khoảng 170 – 200 ml mỗi lần. Ngoài sữa, hệ tiêu hóa non nớt của trẻ 3 tháng tuổi không thể tiếp thu thêm bất cứ loại thực phẩm nào.
Với những trẻ bú mẹ hoàn toàn, ngay cả trong những ngày nóng nhất, mẹ cũng không nên cho con uống nước. Lượng nước có trong sữa mẹ đã đáp ứng đủ nhu cầu nước của trẻ trong giai đoạn này. Trẻ uống sữa công thức có thể cần uống một ít nước để tráng lưỡi, nhưng tuyệt đối không được vượt quá 30 ml nước mỗi ngày.
Nếu bạn không nuôi con bằng sữa mẹ vì lí do cá nhân hay do điều kiện sức khỏe, hãy yên tâm rằng cho bé ăn sữa công thức là một lựa chọn hoàn toàn lành mạnh và hợp lệ cho bé.
Các mẹ nên cho trẻ bú theo nhu cầu. Mẹ nên chú ý khi nào trẻ có dấu hiệu đói và cho trẻ bú đúng lúc nhằm hấp thu được chất dinh dưỡng tốt hơn. Giai đoạn sơ sinh được đánh giá là “giai đoạn vàng” để cho trẻ phát triển về thể chất cũng như trí não và kỹ năng. Ở trẻ bắt đầu xuất hiện thêm nhiều biểu hiện như: trẻ nhanh đói, ngủ nhiều hơn, tăng cân nhanh, và thường có những biểu hiện khác lạ khác như: quấy khóc, cáu gắt,…
Một điều quan trọng khác mẹ cần lưu ý, là nên thường xuyên tắm nắng cho trẻ để cung cấp lượng vitamin D cần thiết cho sức khỏe bé.
Giấc ngủ của trẻ 3 tháng tuổi
3 vấn đề quan trọng nhất của trẻ sơ sinh là “Ăn – chơi – ngủ”, vì vậy các mẹ nên quan tâm thật đầy đủ, kể cả giấc ngủ của trẻ. Giấc ngủ cũng được đánh giá là một phần quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ. Thời gian ngủ nghỉ nhằm giúp trẻ lấy lại năng lượng để phát triển tốt hơn. Đồng thời, ngủ cũng là thời gian để sản sinh ra các hormone tăng trưởng của trẻ sơ sinh. Vì vậy, các mẹ cần phải đảm bảo về giấc ngủ của trẻ
Khoảng 3 tháng tuổi, em bé của bạn có thể bắt đầu ngủ suốt đêm, điều này đối với trẻ sơ sinh có nghĩa là bé sẽ ngủ trong 7 đến 9 giờ. Tuy nhiên, giấc ngủ của trẻ có thể không liên tục. Theo thống kê, có 95% trẻ dưới 12 tháng tuổi “phải” thức dậy ít nhất 3 lần vào mỗi đêm, và việc này rất bình thường. Ngoài giấc ngủ vào ban đêm, hầu hết các bé 3 tháng tuổi cũng ngủ thêm 4,5 giờ vào ban ngày, chia ra từ 2 đến 4 giấc.
Ngoài nhận biết các dấu hiệu bé đói, các dấu hiệu cho thấy bé đã sẵn sàng đi ngủ bao gồm:
- Dụi mắt
- Khó tính, gắt ngủ
- Muốn ăn ngay cả khi không thực sự đói.
Có thể bạn muốn em bé ngủ muộn hơn vào buổi tối để có thể dậy muộn hơn vào buổi sáng, nhưng đó thường là một chiến lược sai lầm. Thật không may, quá mệt mỏi sẽ làm gián đoạn lịch trình giấc ngủ của bé, khiến bé ngủ ít hơn. Để giúp bé và thậm chí cả bạn ngủ càng nhiều càng tốt, hãy cố gắng hết sức để tuân thủ thói quen nhất quán và cho bé đi ngủ vào cùng một thời điểm vào ban đêm và ban ngày.
Viện hàn lâm Nhi khoa Hoa Kỳ khuyên các bậc cha mẹ nên tiếp tục ở chung phòng với con, nhưng không bao giờ ngủ chung giường, cho đến khi con họ được ít nhất 6 tháng tuổi. Tuy nhiên ở Việt Nam, em bé thường được ngủ với bố mẹ tới khi đi học.
Giữ an toàn cho bé
Bé yêu của bạn sẽ cảm thấy bé đã rất khéo léo và thông minh khi có thể tự nhặt các đồ vật cho vào miệng. Nhưng điều này cũng có nghĩa là có những hiểm họa tiềm tàng có thể xảy ra với bé ở khắp mọi nơi. Vì vậy, bạn sẽ luôn phải quan sát môi trường xung quanh bé để hạn chế tối đa những vấn đề có thể đe dọa an toàn của bé.
Sẽ còn rất lâu con của bạn mới có thể tự quyết định cái gì là an toàn hay không cho chính mình. Cho tới khi đó, bạn sẽ phải hết sức chú ý để tránh được những thứ gây hại cho con.
Hãy luôn kiểm tra kĩ để chắc chắn rằng con của bạn đã ngồi an toàn trên xe khi bạn cần đi đâu. Hãy xem những trang tin về an toàn đường bộ để nắm được những thông tin cụ thể về những yêu cầu an toàn cho các lứa tuổi khác nhau khi ngồi trên xe.
Trên đây là những lưu ý khi chăm sóc trẻ 3 tháng tuổi mà bố mẹ cần nắm rõ. Ngoài ra, bản thân bố mẹ hay những người thường xuyên gần gũi bé cũng nên giữ vệ sinh sạch sẽ, giữ sức khỏe tốt, đặc biệt là mẹ cần ăn uống đủ chất, uống nhiều nước… để bảo vệ sức khỏe và cung cấp đầy đủ dinh dưỡng cho bé phát triển.
Xem thêm: Chăm sóc trẻ 4 tháng tuổi: Tất cả những điều bạn cần biết!
