Bạn đã bao giờ sử dụng một loại sản phẩm chăm sóc da hoặc chất làm sạch mới và sau đó làn da của bạn trở nên đỏ và bị kích thích? Nếu vậy, bạn có thể đã trải qua viêm da tiếp xúc. Tình trạng này xảy ra khi hóa chất bạn tiếp xúc với gây ra phản ứng.
Hầu hết các phản ứng viêm da tiếp xúc đều không nghiêm trọng, nhưng chúng có thể gây khó chịu cho đến khi hết ngứa.
Bạn đã biết gì về viêm da tiếp xúc chưa? Hãy đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu.
Xem thêm: Nhiễm trùng da: Tất cả những điều bạn cần biết
Mục lục
Các triệu chứng của viêm da tiếp xúc là gì?
Các triệu chứng viêm da tiếp xúc phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nhạy cảm của bạn với chất này.
Viêm da tiếp xúc dị ứng
Các triệu chứng liên quan đến viêm da tiếp xúc dị ứng bao gồm:
- Da khô, có vảy và bong tróc
- Nổi mày đay
- Mụn nước
- Đỏ da
- Da bị sạm màu hoặc nhám như da thuộc
- Da có cảm giác bỏng rát
- Rất ngứa
- Nhạy cảm với ánh nắng mặt trời
- Sưng, đặc biệt là ở mắt, mặt hoặc vùng háng
Viêm da tiếp xúc kích ứng
Viêm da tiếp xúc kích ứng có thể gây ra các triệu chứng hơi khác nhau, chẳng hạn như:
- Phồng rộp
- Nứt da do da cực kỳ khô
- Sưng
- Da cảm thấy cứng hoặc căng
- Loét da, vết loét mở tạo thành lớp vỏ
Nguyên nhân gây viêm da tiếp xúc?
Có ba loại viêm da tiếp xúc:
- Viêm da tiếp xúc dị ứng
- Viêm da tiếp xúc kích ứng
- Viêm da tiếp xúc ánh sáng
Viêm da tiếp xúc ánh sáng là ít phổ biến. Nó là một phản ứng có thể xảy ra khi các hoạt chất trong sản phẩm trên da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời và gây kích ứng.
Viêm da tiếp xúc dị ứng
Viêm da tiếp xúc dị ứng xảy ra khi da phát triển phản ứng dị ứng sau khi tiếp xúc với chất lạ. Điều này khiến cơ thể tiết ra các hóa chất gây viêm có thể khiến da cảm thấy ngứa ngáy và khó chịu.
Nguyên nhân phổ biến của viêm da tiếp xúc dị ứng bao gồm tiếp xúc với:
- Đồ trang sức làm từ niken hoặc vàng
- Găng tay cao su
- Nước hoa hoặc hóa chất trong mỹ phẩm và các sản phẩm chăm sóc da
- Tiếp xúc với cây sồi độc hay cây thường xuân độc
Viêm da tiếp xúc kích ứng
Viêm da tiếp xúc kích ứng là loại viêm da tiếp xúc phổ biến nhất. Nó xảy ra khi da tiếp xúc với một chất độc hại.
Các chất độc hại có thể gây viêm da tiếp xúc kích thích bao gồm:
- Pin axit
- Chất tẩy trắng
- Chất tẩy rửa cống
- Dầu hỏa
- Chất tẩy rửa
- Bình xịt hơi cay
Viêm da tiếp xúc kích ứng cũng có thể xảy ra khi da tiếp xúc với các vật liệu ít gây kích ứng hơn – như xà phòng hoặc thậm chí là nước một cách quá thường xuyên.
Ví dụ, những người có bàn tay thường xuyên tiếp xúc với nước, chẳng hạn như thợ làm tóc, nhân viên pha chế và nhân viên chăm sóc sức khỏe, thường bị viêm da tiếp xúc gây khó chịu ở tay.
Viêm da tiếp xúc được điều trị như thế nào?
Hầu hết các trường hợp viêm da tiếp xúc tự biến mất một khi chất gây bệnh không còn tiếp xúc với da. Dưới đây là một số mẹo bạn có thể thử tại nhà:
- Tránh làm trầy xước làn da bị kích thích của bạn. Gãi có thể làm cho kích ứng tồi tệ hơn hoặc thậm chí gây nhiễm trùng da cần dùng kháng sinh.
- Làm sạch da bằng xà phòng mềm và nước ấm để loại bỏ bất kỳ chất gây kích ứng.
- Ngừng sử dụng bất kỳ sản phẩm nào bạn nghĩ có thể gây ra vấn đề.
- Bôi sáp dầu (petroleum jelly) như Vaseline để làm dịu khu vực da bị kích ứng.
- Hãy thử sử dụng các phương pháp điều trị chống ngứa như bôi calamine lotion hoặc các loại kem có chứa hydrocortisone.
- Nếu cần thiết, dùng một loại thuốc kháng histamine như diphenhydramine để giảm ngứa và giảm phản ứng dị ứng.
- Bạn có thể mua các mặt hàng này tại hầu hết các nhà thuốc trên toàn quốc.
Hầu hết các trường hợp, viêm da tiếp xúc không đáng gây lo ngại. Tuy nhiên, bạn nên đi khám nếu phát ban gần mắt hoặc miệng, ảnh hưởng tới một khu vực da lớn trên cơ thể hoặc không cải thiện khi điều trị tại nhà.
Bác sĩ có thể kê toa một loại kem steroid mạnh hơn nếu các phương pháp điều trị tại nhà không làm dịu làn da của bạn.
Chẩn đoán viêm da tiếp xúc như thế nào?
Liên hệ với bác sĩ ngay nếu các triệu chứng của bạn nghiêm trọng hoặc các triệu chứng không cải thiện theo thời gian. Bác sĩ sẽ khai thác tiền sử, bệnh sử một cách kĩ lưỡng và kiểm tra da của bạn. Các câu hỏi bác sĩ có thể hỏi bạn bao gồm:
- Lần đầu tiên bạn nhận thấy các triệu chứng của bạn là khi nào?
- Điều gì làm cho các triệu chứng của bạn đỡ hơn hoặc tồi tệ hơn?
- Trước khi phát ban, bạn có đi leo núi không?
- Những sản phẩm bạn sử dụng trên da mỗi ngày?
- Những hóa chất nào bạn tiếp xúc hàng ngày?
- Bạn làm nghề gì?
Bác sĩ có thể giới thiệu bạn đến một chuyên gia dị ứng hoặc bác sĩ da liễu để xác định nguyên nhân gây viêm da tiếp xúc. Chuyên gia này có thể thực hiện test dị ứng được gọi là patch test hay test áp bì là một phương pháp thử nghiệm được sử dụng để xác định liệu một chất cụ thể gây viêm dị ứng trên da của bệnh nhân.
Nếu da của bạn có phản ứng, chuyên gia dị ứng có thể xác định nguyên nhân có thể gây ra viêm da tiếp xúc của bạn.
Ngăn ngừa viêm da tiếp xúc
Tránh tiếp xúc ban đầu với các chất kích thích có thể giúp ngăn ngừa viêm da tiếp xúc. Hãy thử những lời khuyên sau:
- Mua các sản phẩm có nhãn “hypoallergenic – không gây dị ứng” hoặc không chứa hương liệu.
- Tránh đeo găng tay cao su nếu bạn bị dị ứng latex. Lựa chọn găng tay làm từ vinyl để thay thế.
- Mặc áo và quần có ống dài khi đi bộ trong vùng hoang dã.
- Nếu bạn nhận thấy có bất kì kích thích từ một sản phẩm mới, hãy ngừng sử dụng nó ngay lập tức.
Nếu bạn biết bạn có làn da nhạy cảm, hãy thử test với bất kỳ sản phẩm mới nào. Bạn có thể bôi sản phẩm mới vào một nơi trên cẳng tay của bạn. Che kín khu vực thử test, tránh tiếp xúc vùng da đó với nước hoặc xà phòng. Kiểm tra xem có bất kỳ phản ứng nào sau 48 và 96 giờ sau khi sử dụng. Nếu có bất kỳ vết đỏ hay kích ứng nào, thì không nên sử dụng sản phẩm.