Bệnh viêm da tiết bã: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

• Da đầu đỏ nhiều gàu, bong tróc và dính bết và lan rộng xuống trán, sau tai.
• Da mặt đỏ, bóng nhờn, bong vảy và nổi mụn.
• Hay tình trạng “cứt trâu” trên da đầu của trẻ nhỏ.

Đây là một trong những biểu hiện của bệnh viêm da tiết bã. Đây là bệnh da mạn tính gây phiền phức, ảnh hưởng đến thẩm mỹ, tâm lý và chất lượng sống cho người bệnh. Bạn đã biết gì về bệnh viêm da tiết bã? Nguyên nhân gây ra là gì? Nhận biết bệnh và cách điều trị ra sao?

Hãy tìm hiểu về bệnh viêm da tiết bã qua bài viết dưới đây

Xem thêm: Nhiễm trùng da: Tất cả những điều bạn cần biết

Bệnh viêm da tiết bã là gì?

Bệnh viêm da tiết bã, còn được gọi là chàm da bã nhờn, là một tình trạng da rất phổ biến gây ra mảng da đỏ, có vảy và gàu. Nó thường xuất hiện trên da đầu, nhưng nó cũng có thể phát triển ở những vùng da tiết nhiều dầu trên cơ thể, như mặt, ngực trên và lưng. Tình trạng này thường xuất hiện trên da đầu của trẻ sơ sinh hay còn được dân gian gọi là “cứt trâu”. Biểu hiện có những mảng da dày, dính, nhờn, lan tỏa, khó bong. Nó thường phát triển trong vài tuần đầu tiên của cuộc đời và dần dần biến mất trong vài tuần hoặc vài tháng.

Nguyên nhân chính xác gây ra bệnh viêm da tiết bã vẫn chưa được biết đến. Tuy nhiên, các bác sĩ tin rằng có hai yếu tố chính có thể góp phần vào sự phát triển của tình trạng này. Yếu tố đầu tiên là sự sản xuất quá mức của dầu. Một lượng dầu dư thừa trên da có thể hoạt động như một chất gây kích ứng, khiến da trở nên đỏ và bóng nhờn. Yếu tố đóng góp thứ hai là Malassezia, một loại nấm được tìm thấy tự nhiên trên da dầu. Nó đôi khi có thể phát triển bất thường, khiến da tiết ra nhiều dầu hơn bình thường. Việc sản xuất dầu tăng lên có thể dẫn đến bệnh viêm da tiết bã.

Tình trạng này cũng có thể phát triển ở trẻ sơ sinh do thay đổi nội tiết tố xảy ra ở người mẹ khi mang thai. Nồng độ hormone dao động được cho nguyên nhân kích thích tuyến dầu của trẻ sơ sinh, dẫn đến việc sản xuất quá nhiều dầu có thể gây kích ứng da.

Bệnh viêm da tiết bã là một tình trạng da kéo dài đòi hỏi phải điều trị liên tục. Tuy nhiên, nếu người bệnh có một thói quen chăm sóc da tốt và học cách nhận biết và loại bỏ các yếu tố kích hoạt có thể giúp kiểm soát tình trạng da một cách hiệu quả.

Các triệu chứng của bệnh viêm da tiết bã là gì?

Các triệu chứng của bệnh viêm da tiết bã thường trầm trọng hơn bởi các yếu tố khác nhau, bao gồm căng thẳng, thay đổi thời tiết và sử dụng rượu nặng. Các loại triệu chứng xuất hiện có thể khác nhau giữa người này và người khác và cũng khác nhau ở các bộ phận khác nhau của cơ thể.

Những vùng da bị ảnh hưởng

Bệnh viêm da tiết bã có xu hướng phát triển ở những vùng da tiết nhiều dầu trên cơ thể. Nó thường ảnh hưởng đến da đầu, nhưng nó cũng có thể xảy ra ở các khu vực sau:

• Trong và xung quanh tai
• Trên lông mày
• Trên mũi
• Lưng
• Ở vùng trên của ngực.

Triệu chứng

Bệnh viêm da tiết bã có hình dạng và các triệu chứng rõ rệt:

• Trên da có các mảng vảy và bong ra. Vảy có thể có màu trắng hoặc hơi vàng. Tình trạng này được gọi là gàu, thường xảy ra ở da đầu, tóc, lông mày hoặc râu. Da ở khu vực bị ảnh hưởng có xu hướng nhờn, dính và bóng dầu.
• Da ở khu vực bị ảnh hưởng có thể có màu đỏ và ngứa.
• Nếu viêm da tiết bã ở trên đầu có thể xảy ra rụng tóc.

Ai có nguy cơ mắc bệnh chàm bã nhờn?

Các bác sĩ  không chắc chắn được lí do tại sao mà một số người bị viêm da tiết bã trong khi những người khác thì không. Tuy nhiên, bạn có thể có nguy cơ mắc bệnh cao hơn nếu có người có cùng huyết thống cũng mắc bệnh này.

Các yếu tố khác được cho là làm tăng nguy cơ bao gồm:

• Béo phì
• Mệt mỏi
• Chăm sóc da kém
• Stress
• Ô nhiễm môi trường
• Sự hiện diện của các vấn đề về da khác, chẳng hạn như mụn trứng cá
• Việc sử dụng một số sản phẩm chăm sóc da, đặc biệt là những sản phẩm có chứa cồn
• Một số điều kiện y tế, chẳng hạn như đột quỵ, HIV hoặc bệnh Parkinson

Viêm da tiết bã được chẩn đoán như thế nào?

Các triệu chứng của bệnh viêm da tiết bã tương tự như các tình trạng da khác, bao gồm bệnh hồng ban và bệnh vẩy nến. Để chẩn đoán chính xác, bác sĩ sẽ thực hiện khám lâm sàng và kiểm tra cẩn thận các khu vực bị ảnh hưởng. Họ cũng sẽ hỏi bạn về các triệu chứng, bao gồm cả khi chúng bắt đầu và tần suất bạn gặp chúng.

Bác sĩ cũng có thể muốn thực hiện sinh thiết da trước khi chẩn đoán. Trong thủ tục này, bác sĩ sẽ cạo lấy tế bào da ở khu vực bị ảnh hưởng. Những mẫu này sau đó sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích. Kết quả sẽ giúp loại trừ các tình trạng khác có thể gây ra các triệu chứng của bạn.

Điều trị bệnh viêm da tiết bã tại nhà

Bác sĩ có thể sẽ khuyên bạn nên thử các biện pháp khắc phục tại nhà trước khi xem xét các phương pháp điều trị y tế. Dầu gội trị gàu thường được sử dụng để điều trị bệnh viêm da tiết bã trên da đầu. bạn cần gội đầu mỗi ngày để có kết quả tối ưu. Hãy chắc chắn làm theo tất cả các hướng dẫn trên chai một cách cẩn thận.

Các phương pháp điều trị tại nhà khác có thể giúp bạn kiểm soát bệnh viêm da tiết bã bao gồm:

• Sử dụng các loại kem chống nấm và chống ngứa không kê đơn (OTC)
• Sử dụng xà phòng và chất làm sạch không gây dị ứng
• Gội sạch dầu gội đầu ra khỏi da đầu và rửa sạch chất làm sạch khỏi da.
• Cạo râu và ria mép
• Mặc quần áo cotton rộng để tránh kích ứng da

Điều trị bệnh viêm da tiết bã

Nếu các triệu chứng của bạn không cải thiện với các biện pháp khắc phục tại nhà ở trên, hãy nói chuyện với bác sĩ về việc thử các phương pháp điều trị sau:

• Dầu gội và thuốc mỡ theo toa trị viêm da tiết bã có chứa nồng độ cao hydrocortison, fluocinolone, hoặc desonide. Những loại thuốc này có thể bôi trực tiếp vào khu vực bị ảnh hưởng. Mặc dù các loại thuốc này rất hiệu quả trong điều trị bệnh viêm da tiết bã, nhưng chúng có thể gây ra tác dụng phụ khi được sử dụng trong thời gian dài.
• Trong một số trường hợp, một loại thuốc chống nấm có tên là terbinafine có thể được kê toa. Tuy nhiên, loại thuốc này thường không được khuyên dùng vì nó có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng, bao gồm phản ứng dị ứng và các vấn đề về gan.
• Metronidazole là một loại điều trị khác có thể làm giảm các triệu chứng bằng cách chống lại vi khuẩn. Nó có cả hai dạng kem và gel. Thuốc có thể được bôi lên da một hoặc hai lần mỗi ngày cho đến khi các triệu chứng được cải thiện.
• Bác sĩ có thể sử dụng kết hợp psoralen và liệu pháp ánh sáng để giúp kiểm soát các triệu chứng bệnh viêm da tiết bã. Psoralen có thể được uống bằng miệng hoặc bôi trực tiếp lên da. Sau khi psoralen được ăn hoặc bôi, vùng da bị ảnh hưởng được tiếp xúc với tia cực tím trong một thời gian ngắn.

Viêm da tiết bã ở trẻ sơ sinh (cứt trâu)

Viêm da tiết bã trên da đầu ở trẻ sơ sinh thường không cần điều trị y tế. Nó thường biến mất mà không cần điều trị y tế trong vòng sáu tháng. Trong thời gian này, bạn có thể thử thói quen hàng ngày sau đây để giúp kiểm soát các triệu chứng của con bạn:

• Làm bong các mảng có vảy bằng cách mát xa da đầu bé con của bạn hoặc sử dụng bàn chải lông mềm.
• Gội sạch tóc bé bằng dầu gội nhẹ.
• Gội sạch tóc và da đầu thật kỹ.
• Chải tóc bé bằng bàn chải lông mềm, sạch.
• Nếu các mảng “cứt trâu” khó bong và rửa sạch, hãy massage da đầu bé bằng dầu ô liu trước khi gội đầu.

Hãy chắc chắn kiểm tra với bác sĩ của con bạn trước khi sử dụng bất kỳ loại kem không kê đơn có chứa cortisone hoặc thuốc chống nấm nào. Một số thuốc có thể gây độc cho trẻ sơ sinh khi chúng được hấp thụ qua da. Dầu gội trị gàu có chứa axit salicylic thường không được khuyên dùng cho trẻ sơ sinh.

Khi nào bạn nên đi khám bác sĩ?

Không phải tất cả các trường hợp mắc viêm da tiết bã đều có thể được kiểm soát thông qua việc sử dụng dầu gội trị gàu không kê đơn. Thuốc uống, dầu gội theo toa, và thuốc dạng kem hoặc gel cho da đầu và các khu vực khác của cơ thể có thể được sử dụng cho các triệu chứng nghiêm trọng và các trường hợp nghiêm trọng hơn.

Nói chung, bạn nên sắp xếp một cuộc hẹn với bác sĩ nếu bạn:

• Không giảm các triệu chứng khi dùng một dầu gội trị gàu thường xuyên
• Có những vùng da cực kỳ đỏ, rất đau hoặc có mủ, chảy dịch hoặc đóng vảy
• Bạn đang gặp nhiều khó chịu và tin rằng có thể cần can thiệp y tế
• Bạn cũng nên liên hệ với bác sĩ của con bạn nếu các triệu chứng của “cứt trâu” là nghiêm trọng hoặc kéo dài. Bác sĩ có thể đề nghị một số loại dầu gội hoặc thuốc bôi.

Tiến triển của bệnh viêm da tiết bã

Bệnh viêm da tiết bã là một tình trạng lâu dài, vì vậy bạn sẽ cần phải đối phó với nó ở một mức độ nào đó cho đến hết đời. Bạn có thể trải qua thời gian dài mà các triệu chứng nhẹ hơn và ít hơn hoặc cũng có thể gặp phải tình trạng bùng phát, đó là các đợt khi các triệu chứng trở nên nghiêm trọng hơn.

Theo thời gian, bạn có thể tìm thấy một thói quen chăm sóc da phù hợp với bản thân và điều đó giảm thiểu tác động của tình trạng này. Học cách nhận biết và loại bỏ các yếu tố kích hoạt cũng có thể giúp bạn quản lý bệnh chàm bã nhờn hiệu quả. Tình trạng này không dẫn đến bất kỳ điều kiện y tế nghiêm trọng hoặc các biến chứng khác.

“Cứt trâu” thường khỏi mà không cần điều trị trong vòng sáu tháng.