Khi bạn gõ cách sử dụng hydrogen peroxide cho làn da trên các trang web tìm kiếm, bạn có thể thấy kết quả mâu thuẫn và thường gây nhầm lẫn. Một số người dùng gọi nó là một phương pháp điều trị mụn trứng cá hiệu quả và làm sáng da. Đôi khi nó được sử dụng như một chất khử trùng, nhưng nó có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng khi bạn sử dụng trên da không đúng phương pháp.
Hydrogen peroxide được sử dụng để khử trùng dụng cụ, tẩy tóc và làm sạch bề mặt. Nó cũng được sử dụng trong chăm sóc răng miệng và làm vườn. Có thể bạn sẽ không thoải mái khi biết rằng một chất sử dụng trên da lại có thể được sử dụng như chất tẩy rửa đồ dùng thông thường.
Theo National Capital Poison Center, các sản phẩm không kê đơn (OTC) có hydro peroxide chứa nồng độ 3% được coi là an toàn, trong khi một số phiên bản công nghiệp chứa tới 90%.
Bác sĩ có thể sử dụng hydrogen peroxide với liều lượng thấp để giúp điều trị các trường hợp mất cân bằng oxy hóa trên da của bạn. Tuy nhiên, nó không được coi là một sản phẩm an toàn để thay thế các sản phẩm chăm sóc da. Trong bài viết này hãy cùng mình tìm hiểu chi tiết hơn về hợp chất này.
[wpsm_box type=”info” float=”none” text_align=”center”]
Bạn muốn tra cứu các thành phần mỹ phẩm phổ biến hiện nay nhưng lại không biết phải tìm hiểu ở đâu? Nếu vậy hãy tìm hiểu ngay qua bài: Tổng hợp các thành phần mỹ phẩm phổ biến nhất hiện nay
[/wpsm_box]
Mục lục
Hydrogen peroxide là gì?
Hydrogen peroxide là một loại axit có màu xanh nhạt. Chất khử trùng này có sẵn để sử dụng ở nồng độ nhỏ hơn nồng độ được thiết kế cho sử dụng công nghiệp. Hydrogen peroxide (H2O2) được sử dụng làm chất khử trùng hoặc thuốc tẩy. Nó rẻ, dễ tìm và được biết là có công dụng kháng khuẩn. Bạn có thể đã có một chai hydro peroxide nhỏ ở đâu đó trong nhà, với tên thường gọi là “nước oxi già”. Bạn có thể mua nó trong các hiệu thuốc dễ dàng.
Theo một số người, hydro peroxide cũng có khả năng chống mụn tuyệt vời. Thật không may, nó có thể không phải là phương thuốc thần kỳ mà bạn đang tìm kiếm.
Khoa học nói gì về tác dụng của Hydrogen Peroxide với da?
Lý thuyết đằng sau việc sử dụng hydrogen peroxide như một phương pháp điều trị mụn trứng cá là nó được cho là có khả năng giết chết vi khuẩn trên da của bạn và giúp làm khô bã nhờn.
Hydrogen peroxide là một tác nhân oxy hóa. Điều này có nghĩa là nó có thể tiêu diệt hiệu quả các tế bào sống, như vi khuẩn, thông qua một quá trình được gọi là oxidative stress.
Nhưng điều này cũng có nghĩa là nó có thể làm hỏng các tế bào da của chính bạn, bao gồm cả nguyên bào sợi của bạn. Nguyên bào sợi là các tế bào giúp tạo mô liên kết và sửa chữa vết thương. Nguyên bào sợi đóng một vai trò quan trọng trong việc chữa lành vết thương. Nếu khả năng chữa lành da của bạn bị suy yếu, bạn có nhiều khả năng bị sẹo.
Một nghiên cứu gần đây về các tế bào nguyên bào sợi cho thấy hydro peroxide thực sự có thể làm chậm vai trò của nguyên bào sợi trong quá trình chữa lành vết thương (Xem thêm nghiên cứu tại đây). Một nghiên cứu khác cho thấy hydro peroxide can thiệp vào việc chữa lành vết thương và dẫn đến sự hình thành sẹo (Xem thêm nghiên cứu tại đây). Đây không phải là tin tốt cho những người đang đối phó với sẹo mụn.
Trước đây, hydro peroxide được các bác sĩ khuyên dùng để giúp làm sạch các vết cắt nhỏ và vết trầy xước. Trong khi có nhiều nghiên cứu đã chứng minh được là có thể tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn khác nhau trong một số nghiên cứu, thực sự có rất ít bằng chứng cho thấy nó có thể tiêu diệt vi khuẩn bên trong vết thương một cách hiệu quả. Nó thậm chí có thể kích thích các tế bào khỏe mạnh của bạn.
Ngày nay, các bác sĩ khuyên chỉ nên rửa vết thương nhỏ bằng nước. Một nghiên cứu khác thực sự tìm thấy mối liên hệ giữa hydro peroxide được sản xuất tự nhiên bởi cơ thể và viêm mụn (Xem thêm nghiên cứu tại đây). Trong nghiên cứu, những người bị viêm mụn trứng cá có lượng hydro peroxide cao hơn đáng kể được tạo ra bởi bạch cầu trung tính (một loại tế bào bạch cầu) so với các biện pháp kiểm soát lành mạnh.
Khi những người bị mụn trứng cá được cho dùng một loại thuốc ức chế sản xuất hydro peroxide bởi bạch cầu trung tính, thực sự có sự giảm hoạt động viêm của các tổn thương do mụn của họ.
Đôi khi nó được sử dụng để điều trị các trường hợp sau:
- Bỏng
- Vết cắt
- Nhiễm trùng
- Trầy xước
- Dày sừng tiết bã
Tác dụng phụ có thể xảy ra khi dùng Hydrogen Peroxide
Các chuyên gia y tế không còn sử dụng axit này như một chất khử trùng. Hydrogen peroxide có thể vô tình làm hỏng các tế bào khỏe mạnh xung quanh vết thương cần thiết để chữa lành. Một nghiên cứu năm 2012 báo cáo tác dụng phụ tiêu cực này của việc sử dụng hydro peroxide xảy ra ở chuột.
Những người đề xuất tuyên bố rằng tác dụng chữa lành vết thương của nó có thể chuyển sang điều trị mụn trứng cá và các vấn đề về da khác như tăng sắc tố. Tuy nhiên, sự nguy hiểm hay tác dụng phụ mà nó gây ra vượt xa hơn những lợi ích mà nó mang lại. Những biến chứng này bao gồm:
- Viêm da (chàm)
- Bỏng
- Nổi mề đay
- Đỏ da
- Ngứa và kích ứng
Ngoài tác dụng phụ cho da, hydro peroxide cũng có thể gây ra:
- Độc tính hoặc tử vong khi hít hoặc nuốt
- Nguy cơ ung thư cao hơn
- Tổn thương mắt
- Tổn thương nội tạng
Rủi ro nghiêm trọng hơn có liên quan đến nồng độ cao hơn và thời gian sử dụng lâu dài. Nếu bạn sử dụng hydrogen peroxide trên da, hãy chắc chắn rửa sạch vùng đó bằng nước. Bạn có thể cần rửa lại trong tối đa 20 phút nếu nó lọt vào mắt bạn.
Đối với tẩy trắng da, một nghiên cứu cũ báo cáo rằng bạn cần nồng độ từ 20 đến 30 %. Con số này cao hơn nhiều so với mức 3% được coi là an toàn khi sử dụng tại nhà. Nguy cơ bỏng và sẹo nó có thể gây ra lớn hơn nhiều so với bất kỳ tác dụng làm sáng da tiềm năng nào.
Quan tâm đến hydrogen peroxide là một phương pháp điều trị mụn trứng cá tiềm năng đang phát triển. Một loại kem có thành phần hydro peroxide có tên là Crystacide và thành phần benzoyl peroxide có báo cáo ghi nhận ít trường hợp có phản ứng phụ. Tuy nhiên, Crystacide chỉ chứa nồng độ 1% hydrogen Proxide và là một phần của sản phẩm kết hợp.
Hỏi bác sĩ da liễu trước khi sử dụng các loại kem chứa hydro peroxide. Một số công thức kê đơn cũng có thể có thành phần này, hãy tuân thủ đúng theo lời dặn của bác sĩ.
Tác dụng phụ của việc sử dụng hydrogen peroxide trên mụn trứng cá
Tác dụng phụ phổ biến nhất của hydro peroxide tại chỗ là kích ứng da tại vị trí tiếp xúc.
Nồng độ hydro peroxide cao hơn có thể gây bỏng da và phồng rộp nghiêm trọng.
Khi được tiêm vào cơ thể hoặc vết thương hở, hydro peroxide có thể tạo ra bong bóng oxy ngăn chặn dòng chảy của máu và dẫn đến tắc mạch. Điều này có thể gây tử vong.
Cũng có nguy cơ bị dị ứng nghiêm trọng với hydro peroxide.
Không có bằng chứng cho thấy hydrogen peroxide có thể chữa trị mụn trứng cá một cách an toàn và hiệu quả.
Trong thực tế, hydrogen peroxide thực sự có thể làm tăng sẹo trên da bằng cách can thiệp vào quá trình chữa lành vết thương. Nó cũng có thể gây kích ứng da và bỏng nếu sử dụng ở nồng độ quá cao.
Tốt nhất bạn nên sử dụng hydro peroxide làm sản phẩm tẩy rửa cho bề mặt gia đình.
Thử dùng benzoyl peroxit hoặc axit salicylic. Benzoyl peroxit giống với hydrogen peroxide ở chỗ có thể hoạt động như chất kháng khuẩn và làm khô dầu thừa trên da. Axit salicylic giúp giảm viêm và giảm bít lỗ chân lông, từ đó giúp giảm hoặc loại bỏ mụn. Cả benzoyl peroxit và axit salicylic đều là thành phần hoạt chất chính trong các sản phẩm chăm sóc da dạng thoa tại chỗ như kem và lotion hoặc sản phẩm rửa mặt thiết kế chuyên biệt cho da mụn trứng cá. Bạn có thể tìm mua nhiều loại ở dạng không kê đơn tại hiệu thuốc. Có thể mất khoảng 6-8 tuần thì phương pháp điều trị mới cho thấy kết quả nên bạn cần kiên nhẫn. Nếu không nhận thấy sự thay đổi sau 10 tuần, bạn nên cân nhắc sử dụng sản phẩm khác.
Nếu bạn lo lắng về mụn trứng cá của mình (và hãy đối mặt với nó, hầu hết mọi người đều như vậy), hãy đến gặp bác sĩ da liễu. Một bác sĩ da liễu sẽ làm việc với bạn để tìm ra một phương pháp điều trị hoặc kết hợp một vài phương pháp điều trị sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất cho bạn.
Làm thể nào để sử dụng hydrogen peroxide?
1. Trao đổi trước với bác sĩ
Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc bác sĩ da liễu trước khi dùng hydrogen peroxide để điều trị mụn trứng cá. Nhiều chuyên gia không khuyến nghị dùng hydrogen peroxide để trị mụn trứng cá vì có thể gây kích ứng và khô da. Hydrogen peroxide (H2O2) là hóa chất có thể hoạt động như chất tẩy và chất khử trùng.
Trên thực tế, cơ thể sản sinh một lượng nhỏ hydrogen peroxide để thu hút tế bào bạch cầu đến khu vực nhiễm trùng. Do khả năng khử trùng nên hydrogen peroxide sẽ tiêu diệt vi khuẩn. Tuy nhiên, hydrogen peroxide lại tiêu diệt vi khuẩn không chọn lọc, trong khi cơ thể lại chứa nhiều vi khuẩn cần thiết và có lợi.
2. Chọn đúng loại hydrogen peroxide
Để trị mụn trứng cá, bạn có thể dùng hydrogen peroxide ở: Dạng kem, độ đậm đặc 1%; và dạng lỏng “tinh khiết”, độ đậm đặc không quá 3%. Hydrogen peroxide có thể có độ đậm đặc cao hơn 3% nhưng không được dùng trên da.
Có thể mua hydrogen peroxide 3% ở hầu hết các hiệu thuốc. Nếu chỉ mua được loại có độ đậm đặc cao hơn (thường là 35%), bạn cần pha loãng với nước trước khi dùng cho da mặt. Để pha loãng hydrogen peroxide 35% thành 3%, bạn cần pha 1 phần hydrogen peroxide với 11 phần nước.
Nếu dùng dạng kem, bạn cần làm theo hướng dẫn trên bao bì về cách thoa lên da và tần suất sử dụng.
3. Rửa mặt như thông thường
Nếu bị mụn trứng cá, bạn nên rửa mặt bằng xà phòng dịu nhẹ và chỉ dùng tay, không dùng khăn hoặc bàn chải. Rửa mặt với nước ấm để giúp lỗ chân lông thông thoáng trước khi dùng sữa rửa mặt và hydrogen peroxide. Thấm khô nước trên da trước khi thoa hydrogen peroxide vì da khô hấp thụ tốt hơn da ướt.
4. Thoa hydrogen peroxide lên da
Dùng miếng bông tẩy trang, bông gòn hoặc que Q-tip để thấm hydrogen peroxide, sau đó thoa lên vùng da mụn trứng cá. Không thoa lên da không bị mụn. Chờ hydrogen peroxide thấm vào da khoảng 5-7 phút.
Thử một lượng nhỏ lên da trước khi thoa lên da trên diện rộng để đảm bảo da có thể chịu được và không kích ứng. Nếu da kích ứng, bạn nên trao đổi với bác sĩ về lựa chọn an toàn khác.
Không thoa hydrogen peroxide lên da quá một lần mỗi ngày.
5. Thoa sản phẩm dưỡng ẩm không dầu
Sau khi hydrogen peroxide thấm vào da, bạn nên nhẹ nhàng thoa dưỡng ẩm chất lượng cao, không dầu cho da. Một trong những cơ chế trị mụn trứng cá của hydrogen peroxide là làm khô dầu thừa trên da. Sản phẩm dưỡng ẩm giúp đảm bảo da không bị khô hoàn toàn và giữ cho da mềm mịn.
Dùng gì để thay thế hydrogen peroxide?
Thay vì mạo hiểm với hydro peroxide, có những thành phần khác đã được nghiên cứu và được chứng minh là an toàn và hiệu quả.
Điều trị vết thương
Điều trị vết thương tùy thuộc vào việc bạn có bị bỏng, trầy xước hay vết cắt hở hay không. Phương pháp điều trị của bạn nên nhằm mục đích ngăn chặn bất kỳ sự chảy máu nào trong khi bảo vệ làn da của bạn để nó có thể chữa lành mà không bị tổn thương hoặc nhiễm trùng. Hãy thử các bước sau:
- Sử dụng urgo hoặc băng y tế.
- Tăng lượng vitamin C.
- Hãy chắc chắn rằng bạn đang nhận đủ vitamin A và kẽm trong chế độ ăn uống của bạn.
- Chỉ dùng thuốc giảm đau OTC (acetaminophen, ibuprofen) khi cần thiết.
Điều trị mụn trứng cá và làm sáng da
Trước tiên bạn sẽ cần xem xét liệu mụn của bạn có phải do viêm hay không. Mụn đầu đen và mụn đầu trắng là hai loại mụn không viêm. Chúng có thể được điều trị bằng axit salicylic để loại bỏ thêm các tế bào da chết bị mắc kẹt trong lỗ chân lông của bạn.
Các tổn thương viêm, chẳng hạn như các nốt sần, sẩn và u nang, có thể cần dùng benzoyl peroxide. Bác sĩ da liễu của bạn có thể đề nghị dùng thuốc uống cho các trường hợp nghiêm trọng hơn.
Nếu bạn muốn làm sáng da khỏi sẹo và các nguyên nhân gây nám da khác, hãy xem xét các lựa chọn sau:
- Axit alpha-hydroxy, chẳng hạn như axit glycolic
- Hydroquinone, một chất tẩy trắng
- Axit kojic, một thành phần tự nhiên hơn
- Vitamin C
Bạn có thể sử dụng phương pháp khác để trị mụn trứng cá, ví dụ như:
Sử dụng dầu tràm trà
Tinh dầu tràm trà là nguyên liệu tự nhiên hoạt động như chất kháng khuẩn giúp tiêu diệt vi khuẩn gây mụn trứng cá. Không những vậy, tinh dầu còn dịu nhẹ cho da so với các phương pháp điều trị có tính axit. Bạn có thể dùng tinh dầu tràm trà tinh khiết 100% để thoa lên mụn sau khi rửa mặt sạch; hoặc có thể kết hợp với gel nha đam hoặc mật ong để tạo thành kem để thoa lên vết mụn trứng cá.
Tự pha chế hỗn hợp tẩy tế bào chết cho da mặt bằng cách trộn đều 1/2 cốc đường, 1 thìa mật ong, 1/4 cốc dầu ôliu hoặc dầu mè với 10 giọt tinh dầu tràm trà. Sau đó, thoa hỗn hợp lên da và chà nhẹ khoảng 3 phút để tẩy da chết. Cuối cùng, rửa mặt lại bằng nước ấm.
Đối với một số trường hợp mụn trứng cá, tinh dầu tràm trà có thể kích ứng nên cần thử trên một vùng da nhỏ trước khi dùng. Ngưng dùng nếu tinh dầu gây kích ứng đáng kể cho da.
Chăm sóc da bằng nước cốt chanh
Nước cốt chanh hoạt động như một chất kháng khuẩn và tẩy tế bào chết. Không những tiêu diệt vi khuẩn gây mụn trứng cá, nước cốt chanh còn giúp loại bỏ dầu thừa và da chết trên mặt. Ngoài ra, nước cốt chanh còn hoạt động như một chất tẩy tự nhiên giúp dần làm sáng sẹo do mụn trứng cá. Sau khi rửa mặt như bình thường, bạn có thể dùng miếng bông tẩy trang hoặc bông gòn thoa 1-2 thìa cà phê nước cốt chanh lên vùng da bị mụn hoặc sẹo. Để nước cốt thấm vào da khoảng 30 phút. Nếu thực hiện cách này trước khi đi ngủ, bạn có thể để nước cốt chanh khô qua đêm. Nếu áp dụng phương pháp này ban ngày, bạn có thể rửa sạch nước cốt chanh bằng nước lạnh. Nên thoa sản phẩm dưỡng ẩm hàng ngày sau khi da mặt khô.
Nên cẩn thận vì nước cốt chanh có thể gây rát khi thoa lên vùng da có vết thương hở.
Tạo hỗn hợp muối nở
Muối nở là chất tẩy tế bào chết tự nhiên và không tốn kém. Bạn có thể pha muối nở với nước ấm để tạo thành hỗn hợp, sau đó thoa thành một lớp mặt nạ trên da rồi chờ khoảng 15 phút. Trước khi rửa sạch, bạn nên chà nhẹ lên da để giúp loại bỏ dầu thừa và tế bào da chết. Ngoài ra, có thể cho 1 thìa muối nở vào sản phẩm rửa mặt không tẩy da chết trước khi dùng để rửa mặt. Muối nở sẽ tăng thêm hiệu quả tẩy tế bào chết cho sản phẩm rửa mặt.
Tham khảo ý kiến bác sĩ về các loại thuốc thoa tại chỗ
Bạn nên trao đổi với bác sĩ da liễu về tình trạng cụ thể và cùng bác sĩ lên phương án điều trị riêng cho trường hợp của mình. Có nhiều loại thuốc toa tại chỗ như kem, lotion, gel mà bác sĩ da liễu kê đơn có thể giúp giảm mụn trứng. Ví dụ như
Kháng sinh thoa tại chỗ mà bạn có thể thoa lên vết mụn trứng cá để kiểm soát vi khuẩn gây mụn.
Thuốc Retinoid thoa tại chỗ làm từ vitamin A và giúp giảm bít lỗ chân lông, giúp thuốc kháng sinh hoạt động hiệu quả hơn.
Tránh sử dụng hydrogen peroxide
Mặc dù hydrogen peroxide đôi khi được sử dụng như một chất khử trùng da, bạn không bao giờ nên sử dụng sản phẩm này mà không hỏi ý kiến bác sĩ trước. Các công thức tinh khiết bạn có thể mua tại nhà thuốc không được chứng minh là có hiệu quả đối với bất kỳ tình trạng da nào khác.
Nói chuyện với bác sĩ da liễu của bạn về các sản phẩm không kê đơn (OTC) khác và các quy trình chuyên nghiệp mà bạn có thể sử dụng điều trị mụn trứng cá, tăng sắc tố cũng như các vấn đề chăm sóc da khác.
Kết luận
Không phải da ai cũng phản ứng giống nhau với hydrogen peroxide. Nếu gặp tác dụng phụ gây khó chịu khi thoa hydrogen peroxide (hay bất kỳ hóa chất nào khác), bạn nên ngừng sử dụng ngay và tham khảo ý kiến bác sĩ.
Nếu đi khám bác sĩ da liễu, bạn nên nhờ bác sĩ tư vấn trước khi áp dụng các phương pháp sử dụng hydrogen proxide
