Bạn có thể bắt gặp titanium dioxide trong kem chống nắng hoặc trong thành phần mỹ phẩm khác. Nhưng bạn có biết rằng hóa chất này cũng có trong thực phẩm như bánh rán và trong những thứ như sơn và cao su? Một số nghiên cứu cho thấy rằng titanium dioxide (TiO2) có thể gây ung thư, trong khi những nghiên cứu khác nói rằng nó hoàn toàn an toàn.
Vậy titanium dioxide có an toàn không? Nó có tác dụng gì lên cơ thể con người? Công dụng, ứng dụng của nó ra sao? Hãy cùng tìm hiểu câu trả lời trong bài viết dưới đây!
Mục lục
Titanium dioxide là gì?
Titanium dioxide là oxit tự nhiên của titan. Đó là một loại bột trắng được sử dụng rộng rãi như một chất làm trắng, lọc UV và chất làm đặc trong nhiều sản phẩm tiêu dùng. Bởi vì nó sáng tự nhiên và phản chiếu nên nó được thêm vào sơn, nhựa, kem đánh răng, mỹ phẩm và giấy để cho chúng có màu sáng hơn.
Titan dioxide cũng là một phụ gia thực phẩm phổ biến. Tại sao titanium dioxide lại có trong thực phẩm? Nó làm cho thực phẩm màu trắng như đường bột, kẹo, kẹo cao su, bánh quy và các sản phẩm sữa có màu trắng hơn lên.
Vì nó bảo vệ da khỏi cả bức xạ UVA và UVB, titanium dioxide đã được sử dụng trong kem chống nắng trong nhiều thập kỷ. Và bởi vì nó ít gây kích ứng hơn các hóa chất hấp thụ tia cực tím như oxybenzone, nên nó thường là thành phần hoạt chất trong kem chống nắng cho trẻ sơ sinh và những người có làn da nhạy cảm.
Vấn đề với titan dioxide trong kem chống nắng là nó có thể để lại những vệt trắng, trông không đẹp mắt. Giải pháp cho vấn đề này là tạo ra titan dioxide ở dạng hạt nano. Một trong những lợi ích của các hạt nano titan dioxide là nó không để lại vệt trắng trên da. Điều đó có nghĩa là mọi người có nhiều thể dễ dàng sử dụng kem chống nắng trước khi ra ngoài trời.
Có vấn đề gì với titanium dioxide?
Độc tính của titan dioxide dường như thấp. Nó ít thâm nhập vào da, mặc dù cần lưu ý rằng hít phải titan dioxide không hẳn là không độc hại. Đó là một trong những lý do mình không khuyên bạn nên xịt các sản phẩm có chứa chất này như kem chống nắng, vì bạn có thể dễ dàng hít vào.
Titanium dioxide có thể an toàn để sử dụng trên da, nhưng hạt nano titan dioxide là một vấn đề hoàn toàn khác. Bởi vì chúng rất nhỏ (nhỏ hơn 100 nanomet), có những lo ngại rằng các hạt này có thể xâm nhập vào các lớp da sâu hơn và thậm chí vào trong máu, gây ra những rủi ro tiềm ẩn cho sức khỏe.
Một số nghiên cứu đã phát hiện ra rằng hạt nano có thể có tác dụng độc hại đối với các cơ quan của chúng ta, đặc biệt là não. Cũng có bằng chứng cho thấy các hạt nano có thể can thiệp vào hệ thống miễn dịch của chúng ta, gây tổn hại DNA và dẫn đến một số bệnh ung thư.
Một nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng nano-titan gây ung thư cho chuột và làm suy yếu hệ thống miễn dịch của chúng. Không rõ liệu nghiên cứu này có thể áp dụng cho con người hay không và chính phủ Pháp đã yêu cầu một cuộc điều tra về việc liệu E171 có an toàn hay không.
Trong mỹ phẩm và kem chống nắng
May mắn thay, các nghiên cứu chỉ ra rằng hầu hết các hạt nano dioxide titan quá lớn để vượt qua các lớp trên cùng của da người. Vấn đề với titan dioxide kích thước nano có thể là khi khi hít hoặc ăn nó vào.
Có bằng chứng cho thấy các hạt nano titan dioxide có thể được hít phải bởi một số động vật có vú, thậm chí có thể là con người và các hạt siêu mịn độc hơn các hạt lớn hơn. Titanium dioxide có kích thước nano có thể gây kích ứng niêm mạc phổi và có thể gây ra đủ tổn thương để kích hoạt phản ứng giống như ung thư.
Trong thức ăn
Titanium dioxide thường được sử dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm, xuất hiện trong các sản phẩm như nước sốt mì ống, sốt chanh vàng, phô mai, kem và sữa chua.
Kẹo ngọt và kẹo cao su có hàm lượng titan dioxide kích thước nano cao nhất, điều đó có nghĩa là trẻ em là đối tượng tiếp xúc cao nhất với hóa chất này. Dữ liệu cũng cho thấy những hạt siêu mịn này có thể vượt qua hàng rào ruột và lan sang các cơ quan khác.
Vào năm 2017, một nghiên cứu của các nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu nông nghiệp quốc gia Pháp đã phát hiện ra rằng việc hấp thụ titanium dioxide có thể gây ra rối loạn hệ thống miễn dịch, viêm ruột và hình thành ung thư. Mặc dù là nghiên cứu trên chuột nhưng nó chỉ ra rằng chỉ cần một lượng nhỏ hạt nano TiO2 để gây ung thư ruột kết và các vấn đề sức khỏe khác.
Điều này đã dẫn đến những lo ngại rằng ảnh hưởng đối với con người có thể tương tự như vậy. Kể từ khi công bố nghiên cứu, nhiều người đã yêu cầu cấm sử dụng titan dioxide trong thực phẩm và thuốc.
Một số công ty đã tự mình đảm bảo rằng các sản phẩm của họ không chứa titan dioxide. Trở lại năm 2015, Dunkin Donuts đã loại bỏ TiO2 khỏi những chiếc bánh donut và So Delicious đã lấy nó ra khỏi kem cà phê của họ.
Titanium dioxide có hại cho môi trường không?
Đã có một chút nghiên cứu được thực hiện về cách titan dioxide trong các sản phẩm như mỹ phẩm và thực phẩm ảnh hưởng đến môi trường, nhưng không có nhiều nghiên cứu dài hạn. Dường như các tác động môi trường bất lợi chỉ xảy ra khi có liều lượng cực lớn titan dioxide trong môi trường, ví dụ như sự cố tràn hóa chất.
Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các hạt nano titan dioxide đang gây ô nhiễm bãi biển. Tuy nhiên, người ta dự đoán rằng một giải pháp cho vấn đề này không còn xa nữa, vì các nhà khoa học đã tìm ra cách để giảm thiệt hại tiềm tàng từ titan dioxide trong kem chống nắng, trong khi vẫn giữ được yếu tố chống nắng.
Các chuyên gia nói gì về titanium dioxide
Từ năm 1966, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ đã liệt kê titanium dioxide là phụ gia thực phẩm an toàn, miễn là nó không chiếm hơn 1% sản phẩm thực phẩm. FDA cũng cho là titan dioxide an toàn để sử dụng làm phụ gia màu trong thuốc, thiết bị y tế và mỹ phẩm, bao gồm cả những chất cho vùng mắt.
FDA cho phép titan dioxide trong các sản phẩm thuốc chống nắng không kê đơn ở nồng độ không quá 25%.
Các Cơ quan Quốc tế Nghiên cứu Ung thư phân loại titan dioxide như một chất gây ung thư Nhóm 2B hoặc “có thể gây ung thư cho con người” trong năm 2006. Phát hiện này được dựa trên một vài nghiên cứu. Một cho thấy rằng động vật hít phải nồng độ cao của hóa chất phát triển khối u phổi. Một nghiên cứu khác cho thấy nguy cơ ung thư phổi tăng nhẹ đối với các công nhân sản xuất titan dioxide.
Vào năm 2014, Ủy ban Khoa học về An toàn Người tiêu dùng của EU đã kết luận rằng titan dioxide có kích thước nano an toàn khi sử dụng trong mỹ phẩm với nồng độ lên tới 25%. Điều này không áp dụng cho các hạt nano titan dioxide trong các sản phẩm có thể dẫn đến phơi nhiễm qua đường hô hấp (như thuốc xịt và bột).
Ở Úc, Cơ quan quản lý hàng hóa trị liệu lưu ý rằng: Phần lớn các nghiên cứu cho thấy các hạt nano titan dioxide không xâm nhập vào da hoặc vào máu. Trong một báo cáo năm 2017, cơ quan này cho biết dựa trên kiến thức hiện tại, những rủi ro nhỏ có khả năng liên quan đến titan dioxit trong kem chống nắng nhỏ bé hơn nhiều so với những lợi ích mà kem chống nắng chứa titan dioxit có thể chống lại tổn thương da và quan trọng là ung thư da.
Titanium dioxide có mức độ nguy hiểm theo Environmental Working Group là 1-3. EWG lưu ý rằng hóa chất có vẻ như có độ thâm nhập da thấp nhưng nếu hít phải là một vấn đề.
Kể từ năm 2011, ECOCERT không còn chứng nhận các sản phẩm mỹ phẩm có chứa nano titan dioxide.
COSMOS công nhận các hạt nano titan dioxide là bộ lọc UV chấp nhận được miễn là đáp ứng một số điều kiện nhất định.
Titan dioxide có an toàn không?
Vẫn chưa đủ bằng chứng để nói các hạt nano titan dioxide thực sự gây nguy hiểm cho sức khỏe của con người. Những gì chúng ta biết là:
- Chúng có trong rất nhiều sản phẩm
- Chúng ta không có ý tưởng rõ ràng về việc tiếp xúc lâu dài ảnh hưởng đến chúng ta như thế nào.
Trong mỹ phẩm và kem chống nắng
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng titan dioxide có kích thước nano không thể xuyên qua làn da khỏe mạnh. Thật không may, không đủ bằng chứng về việc liệu titanium dioxide có kích thước nano có thể thâm nhập vào da khi tiếp xúc nhiều lần và lâu dài hay không, như khi chúng ta thoa kem chống nắng hàng ngày trong nhiều năm kéo dài. Hiện vẫn chưa rõ bức xạ UV ảnh hưởng đến khả năng xâm nhập vào da của titan có kích thước nano. Bởi vì điều này, một số chuyên gia đã kêu gọi việc sử dụng các hạt nano titan dioxide trong kem chống nắng được giới hạn cho đến khi nghiên cứu dài hạn xác nhận rằng họ có thực sự vô hại.
Mặc dù ảnh hưởng của phơi nhiễm tại chỗ là không chắc chắn, nhưng điều được biết là các hạt nano TiO2 có thể hít phải và ăn vào. Sau đó chúng có thể tích lũy trong phổi và trong đường tiêu hóa. Từ đó, chúng có thể xâm nhập vào máu và đến các cơ quan khác. Các nghiên cứu trên động vật đã phát hiện ra rằng titan dioxide có kích thước nano có thể dẫn đến hen suyễn, dị ứng, viêm mãn tính và khối u phổi. Không rõ liệu những phát hiện này có đúng với cho con người hay không.
Trong thức ăn
Một lần nữa, không có sự đồng thuận về việc ăn các hạt nano titan dioxide ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta như thế nào. Điều chắc chắn là vẫn chưa có dữ liệu về việc cả đời tiếp xúc bằng miệng với một lượng nhỏ titan dioxide cỡ nano, như những gì chúng ta nhận được từ thực phẩm, thuốc men và kem đánh răng, ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta.
Tiêu chuẩn thực phẩm Úc và New Zealand không kiểm tra cũng như không điều chỉnh các hạt nano titan dioxide trong các sản phẩm thực phẩm.
Làm thế nào để tránh các hạt nano titan dioxide?
Vì thế, Titanium dioxide? Trông có vẻ ổn. Nhưng hạt nano titan dioxide? Nó không hoàn toàn rõ ràng. Chắc chắn bạn không muốn hít phải thứ này.
Điều quan trọng cần lưu ý là bạn không nên bỏ qua kem chống nắng. Vì những tranh cãi về titan dioxide vẫn còn, nhưng ánh nắng mặt trời có thể gây ung thư da thì đã được chứng minh. Và so với các chất hấp thụ tia cực tím, titanium dioxide vẫn là một trong những lựa chọn an toàn nhất để bảo vệ bạn khỏi ánh nắng mặt trời. Nếu bạn lo lắng về các hạt nano, hãy bỏ qua dạng xịt, thay vào đó dùng dạng kem hoặc gel chống nắng.
Đối với mỹ phẩm, hãy nhớ rằng các công ty không phải khai báo kích thước của titanium dioxide mà họ sử dụng. Điều này có nghĩa là bạn sẽ cần kiếm các thương hiệu nói rõ rằng họ không sử dụng hạt nano (như Benecos, Hanami và Ere Perez). Điều này đặc biệt quan trọng với các sản phẩm dạng bụi, như phấn má hồng và phấn phủ.
Titanium dioxide có kích thước nano có trong rất nhiều sản phẩm thực phẩm, bạn thực tế không thể tránh được điều này. Nhưng nếu bạn gắn bó với thực phẩm nguyên chất và tránh các thực phẩm có hại, bạn có thể giảm đáng kể sự tích tụ của các hạt nano titan dioxide trong ruột.
