Tác dụng của Vitamin A với da đã được nghiên cứu và chứng minh từ rất lâu. Ăn thực phẩm giàu chất dinh dưỡng, bổ sung vitamin A và sử dụng các sản phẩm đặc trị có chứa nó đều có thể có lợi. Ngoài việc giúp làn da trông đẹp nhất, vitamin A cũng có thể được sử dụng để khắc phục nhiều tình trạng da khác nhau, chẳng hạn như mụn trứng cá, bệnh vẩy nến, khô da.
Trong bài viết này mình sẽ cùng bạn tìm hiểu xem tác dụng của Vitamin A với da là gì? Làm thế nào để sử dụng Vitamin A cho việc chăm sóc da? Có những lưu ý nào khi sử dụng nó?
[wpsm_box type=”red” float=”none” text_align=”center”]
Bạn muốn tra cứu về các thành phần mỹ phẩm phổ biến nhất hiện nay những lại chưa biết nên tìm hiểu ở đâu? Nếu vậy hãy tham khảo bài: Tổng hợp các thành phần mỹ phẩm phổ biến hiện nay
[/wpsm_box]
Mục lục
Vitamin A là gì?
Vitamin A là một vitamin tan trong chất béo, hoạt động như một chất chống oxy hóa mạnh trong cơ thể. Nó đóng một vai trò quan trọng trong việc duy trì tầm nhìn, chức năng thần kinh, làn da khỏe mạnh và nhiều hơn nữa. Giống như tất cả các chất chống oxy hóa, nó cũng liên quan đến việc chống viêm thông qua việc chống lại các gốc tự do.
Vitamin A được tìm thấy ở hai dạng chính:
- Vitamin A hoạt tính (còn gọi là retinol): Có nhiều trong các loại thực phẩm có nguồn gốc từ động vật và là một loại tiền vitamin A có thể được cơ thể sử dụng trực tiếp
- Beta-carotene (carotenoids provitamin): Có nhiều trong thực vật và cần được chuyển đổi thành dạng Vitamin A hoạt tính (Retinol) thì cơ thể mới hấp thụ được
Cả hai loại đều được chuyển thành retinol bởi gan. Ở đó, nó được lưu trữ hoặc vận chuyển bởi hệ thống bạch huyết đến các tế bào trên khắp cơ thể.
Da là một cơ quan đáp ứng với retinoid, có thể dễ dàng hấp thụ vitamin A khi bôi tại chỗ.
Retinol kích thích sản xuất tế bào da mới. Không có nó, da có thể trở nên quá khô. Theo nghiên cứu báo cáo Clinical Interventions in Aging, sự thiếu hụt retinol cũng có thể gây ra chứng tăng sừng, một tình trạng được biểu hiện bởi quá nhiều keratin trong nang lông. Điều này gây ra tăng hình thành sẩn trên da.
Viện Da liễu Mỹ khuyến cáo sử dụng retinoids bôi để điều trị mụn trứng cá ở cả thanh thiếu niên và người lớn.
Nghiên cứu Toxicological Research cũng chỉ ra rằng retinol có hiệu quả trong việc kích thích sản xuất collagen và giảm nếp nhăn khi sử dụng tại chỗ.
Carotenoids có nhiều chất chống oxy hóa. Nghiên cứu được công bố trong European Journal of Pharmaceutics and Biopharmaceutics nói rằng chế độ ăn nhiều carotenoids, chẳng hạn như beta-carotene, có thể ngăn ngừa tổn thương tế bào, lão hóa da sớm và các bệnh về da khác.
Tác dụng của Vitamin A với da là gì?
Trị mụn
Retinol khi được hấp thụ vào bên trong da sẽ kết hợp với một số loại enzyme để chuyển hóa thành Tretinoin – một dạng acid của vitamin A. Retinol giúp thu hẹp diện tích lỗ chân lông, phá hủy môi trường tích tụ của vi khuẩn, bụi bẩn. Đồng thời, thành phần này còn kháng khuẩn, khử trùng, làm bong tróc tế bào da chết, điều chỉnh tuyến bã nhờn, tăng cường kiềm dầu, từ đó tiêu diệt các đốt mụn hiện hữu trên bề mặt da. Nó cũng có khả năng ngăn ngừa sự hình thành của mụn trong tương lai. Tuy nhiên hiệu quả điều trị mụn của retinol còn phụ thuộc vào mức độ mụn và tình trạng, cơ địa hấp thụ của mỗi người.
Bên cạnh đó, retinol còn có khả năng giúp phục hồi, làm liền sẹo, chữa lành vết thương sau điều trị mụn, tái tạo tế bào mới, hỗ trợ làm mờ các vết thâm, sạm, trả lại bề mặt da sáng khỏe.
Chống lão hóa
Retinol có thể kích thích tái tạo tế bào; thúc đẩy việc sản sinh, tổng hợp collagen, duy trì elastin, đẩy lùi các dấu hiệu lão hóa, làm giảm nếp nhăn, vết chân chim, cải thiện độ đàn hồi, săn chắc của làn da. Ngoài ra, thành phần đặc biệt này còn bảo vệ làn da khỏi sự tấn công của gốc tự do và ngăn ngừa tổn thương do tác hại từ ánh nắng mặt trời. Điều này giúp hạn chế sự phát triển của hắc sắc số melanin, làm mờ các đốm thâm nám, sạm đen, mang lại làn da trắng sáng.
Vitamin A và chế độ ăn uống
Cơ thể chúng ta không thể tự tổng hợp vitamin A chính vì vậy, bạn phải bổ sung bằng cách sử dụng viên uống, thực phẩm hoặc thoa trực tiếp lên da.
Không có nhiều người thiếu vitamin A ở khu vực có sẵn thực phẩm lành mạnh. Nó được thêm vào nhiều sản phẩm, như ngũ cốc ăn sáng và sữa. Nó cũng được tìm thấy trong nhiều loại thực phẩm đậm đặc chất dinh dưỡng. Food and Drug Administration Mỹ (FDA) cho thấy rằng những người trên 4 tuổi cần tiêu thụ 5.000 IU (đơn vị quốc tế) vitamin A trong một ngày, thu được từ cả hai nguồn thực vật và động vật.
Hãy nhớ rằng một đơn vị quốc tế của retinol bằng khoảng 0,3 μg RAE (retinol hoạt động). Tương tự, một đơn vị quốc tế beta-carotene từ các chất bổ sung chuyển thành khoảng 0,15 μg RAE.
Chỉ đơn giản là bổ sung lượng trái cây và rau bằng việc kết hợp một hoặc hai nguồn thực phẩm giàu vitamin A vào mỗi bữa ăn là bạn có thể cũng cấp đầy đủ vitamin A cho nhu cầu hàng ngày.
Trẻ nhỏ có thể cần ít vitamin A hơn người lớn trong độ tuổi sinh sản và phụ nữ đang cho con bú. Trẻ sinh non và những người bị xơ nang có thể cần thêm lượng vitamin này.
Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu vitamin A là cách tốt nhất để gặt hái những lợi ích của vi chất dinh dưỡng quan trọng này.
Dưới đây là một số nguồn vitamin A hàng đầu để tăng lượng hấp thu của bạn và đảm bảo đáp ứng nhu cầu hàng ngày:
- Bí đỏ – 1 chén, nấu chín: 22.869 UI – 457% DV
- Khoai lang – 1 củ khoai tây vừa, chín: 21.907 UI – 438% DV
- Cà rốt – 1 củ cà rốt sống: 10.190 UI – 204% DV
- Gan bò – 1 ounce: 8.881 UI – 178% DV
- Rau bina – 1 cốc nước ép nguyên chất : 2.813 UI – 56% DV
- Mơ khô – 1 ounce: 1.009 UI – 20% DV
- Bông cải xanh – 1 cốc nguyên chất : 567 UI – 11% DV
- Bơ – 1 muỗng canh: 350 UI – 7% DV
- Lòng đỏ trứng – 1 quả trứng lớn: 245 UI – 5% DV
(DV: Phần trăm giá trị hàng ngày, ví dụ: 5% DV nghĩa là một khẩu phần ăn sẽ cung cấp 5% lượng Vitamin A cần thiết hàng ngày cho bạn)
Một số thực phẩm dinh dưỡng khác chứa vitamin A bao gồm dầu gan cá tuyết, đậu xanh, ớt chuông đỏ, sữa tươi nguyên chất, xoài, cà chua, dưa vàng, đu đủ, bột yến mạch, rau thơm như húng quế và ớt bột. Ăn một chế độ ăn uống bao gồm nhiều loại thực phẩm giàu vitamin A là một cách tốt để hỗ trợ sức khỏe làn da.
Vitamin A cũng có sẵn ở dạng bổ sung. Một số chất bổ sung kết hợp retinoids với carotenoids. Những loại khác chỉ được tạo thành từ retinoids, chẳng hạn như retinyl palmitate hoặc retinyl acetate. Một số chất bổ sung chỉ là carotenoids, chẳng hạn như beta-carotene. Vitamin A cũng là một thành phần phổ biến trong nhiều chất bổ sung vitamin và khoáng chất. Vitamin A tan trong chất béo.
Retinoids sử dụng tại chỗ và theo toa
Vitamin A được thêm vào nhiều sản phẩm mỹ phẩm, như kem dưỡng ẩm, kem chống nắng và kem chống lão hóa. Nó cũng có thể được tìm thấy như một loại huyết thanh và như một loại dầu. Một số chất bổ sung vitamin A có dạng viên nang có thể được mở ra và bôi trực tiếp lên da.
Sử dụng tại chỗ, vitamin A có thể có lợi cho một số tình trạng da:
Mụn
Retinoids bôi tại chỗ có sẵn thông qua toa thuốc và dưới dạng thuốc không kê đơn. Retinoids được coi là hiệu quả để điều trị và kiểm soát mụn trứng cá. Dẫn xuất của Vitamin A này có đặc tính chống viêm. Chúng cũng giúp điều chỉnh sự bong tróc của các tế bào da, làm giảm sự xuất hiện của lỗ chân lông bị tắc.
Giảm nếp nhăn
Retinoids tại chỗ kích thích sản xuất collagen, làm cho chúng có hiệu quả trong việc làm giảm sự xuất hiện của nếp nhăn và đường nhăn. Chúng cũng có thể giúp làm đều màu da bằng cách làm mờ dần các đốm đồi mồi.
Retinoids theo toa mạnh hơn nhiều so với các phiên bản không kê đơn và có thể hiệu quả hơn đối với một số tình trạng da. Tên sản phẩm thương mại là Retin-A (tretinoin).
Nói chuyện với bác sĩ về các mục tiêu bạn muốn đối với làn da. Trong một số trường hợp, retinol không kê đơn có thể đủ để thực hiện. Trong các trường hợp khác, một loại kem theo toa có thể có lợi hơn.
Retinoids tại chỗ không phải là một phương thuốc vĩnh viễn cho bất kỳ tình trạng da nào. Tác dụng tích cực của chúng dừng lại khi bạn ngừng sử dụng chúng.
Các sử dụng Vitamin A (Retinol) để chăm sóc da
Những người muốn sử dụng kem retinol để chăm sóc da mặt nên bắt đầu với một liều nhỏ như 0.5% retinol rồi tăng dần hàm lượng cho đến 1.0% retinol là tối đa. Vì retinol có khả năng tẩy đi lớp tế bào chết trên cùng của da, trong thời gian đầu sử dụng, bạn sẽ cảm thấy làn da bị bong tróc và sần sùi. Vì vậy, nếu như bạn muốn tối ưu hóa việc chăm sóc da mặt với retinol thì đầu tiên, bạn cần rửa mặt với khăn bông mềm để tẩy lớp tế bào này đi. Sau khi lớp da mới xuất hiện, hãy luôn nhớ thoa kem chống nắng trước khi ra ngoài để bảo vệ làn da mới.
Ngoài việc thúc đẩy việc chuyển hóa tế bào mạnh mẽ, retinol còn được sử dụng để trị mụn vì có tác dụng điều tiết và kiểm soát hoạt động của tuyến bã nhờn. Sau một thời gian sử dụng retinol, lượng bã nhờn trên da giảm đáng kể, các vết thâm nhạt hơn và mụn cũng dần dần ít đi.
Mặc dù retinol có tác dụng đáng kể trong việc chăm sóc da mặt nhưng không hẳn phù hợp với tất cả loại da. Những ai có làn da nhạy cảm sẽ cảm thấy bị kích ứng khi sử dụng retinol lần đầu. Lời khuyên của bác sĩ da liễu là sử dụng các sản phẩm có chứa vitamin A ester (như retinyl palmitate hoặc retinyl acetate) với đặc điểm dịu nhẹ hơn đối với da và tác dụng kéo dài hơn so với retinol nguyên chất.
Các bác sĩ da liễu có thể sẽ tư vấn cho bạn những sản phẩm chăm sóc da mặt chứa retinol được kê toa như Retin-A và Accutane. Bạn còn có thể tìm thấy retinol trong các sn phẩm kem dưỡng da ban đêm của dược mỹ phẩm như La Roche Posay, Skinceuticals hoặc sản phẩm chống lão hóa của nhiều nhãn hiệu tiêu dùng như Neutrogena, L’Oréal Paris và Pond’s.
Lưu ý khi bổ sung Vitamin A
Liều cao vitamin A có thể thực sự gây hại nhiều hơn là tốt. Tiêu thụ quá nhiều từ việc bổ sung hoặc kết hợp với các chất chống oxy hóa khác có liên quan đến dị tật bẩm sinh, loãng xương và các vấn đề về gan. Độc tính vitamin A cũng có thể gây ra các triệu chứng như vàng da, buồn nôn, chán ăn, khó chịu, nôn mửa và thậm chí rụng tóc.
Hãy nhớ rằng vitamin A là một vitamin tan trong chất béo và do đó, cần phải được tiêu thụ với chất béo để có sự hấp thụ tối ưu. Một số nghiên cứu cũng cho thấy rằng kết quả của sự thiếu hụt vitamin D có thể trở nên tồi tệ hơn do lượng vitamin A bổ sung cao.
Đối với các sản phẩm retinol thoa ngoài da, bạn nên lưu ý % an toàn, đặc biệt các làn da nhạy cảm. Do sở hữu khả năng tẩy tế bào chết nên khi mới sử dụng retinol, bạn sẽ có cảm giác châm chích hoặc bong tróc. Vì vậy để đảm bảo an toàn, bạn không nên tự ý mua các sản phẩm retinol không rõ nguồn gốc, xuất xứ, thay vào đó, hãy tìm đến các thương hiệu uy tín và kết hợp với việc soi khám da để được tư vấn loại mỹ phẩm phù hợp nhất với tình trạng da của mình.
Nước, benzoyl peroxide và ánh nắng được xem là khắc tinh của retinol. Chính vì vậy, để sản phẩm có thể phát huy tối đa công dụng, bạn nên sử dụng retinol ban đêm hoặc kết hợp với kem chống nắng nếu thoa ban ngày, đồng thời lau khô mặt sau bước làm sạch để retinol thẩm thấu tốt nhất. Tuyệt đối không kết hợp 2 thành phần benzoyl peroxide và retinol cùng lúc, chúng sẽ trung hòa và làm mất đi đáng kể hoạt tính của nhau.
Hãy lưu ý đến hình thức bao bì của những sản phẩm chăm sóc da mặt có chứa retinol hoặc Vitamin A. Vitamin A là một chất chống oxy hóa nên sẽ bị vô hiệu hóa nếu bị tiếp xúc với không khí. Hãy chọn mua những sản phẩm dạng tuýp hoặc có ống bơm không hơi (airless pump).
Phụ nữ mang thai hoặc đang cho con bú không nên sử dụng retinol để chăm sóc da mặt, vì đây là loại hóa chất có thể gây ảnh hưởng đến thai nhi và em bé.
Trước khi thoa kem retinol, hãy để da thật khô vì nước sẽ tạo phản ứng với retinol và làm cho hoạt tính của nó mạnh thêm, khiến làn da sẽ bị kích ứng mạnh.
Trên đây là những chia sẻ của mình về tác dụng của vitamin A với da cũng như cách sử dụng nó để chăm sóc da. Mong rằng những chia sẻ này có ích với bạn, chúc bạn luôn có một làn da khỏe mạnh!
