BHT có thể là một cái tên khá xa lạ với nhiều người. Tuy nhiên nếu để ý kĩ bạn có thể sẽ bắt gặp nó trên nhiều nhãn của các sản phẩm như bút kẻ mắt, son môi, phấn trang điểm, kem dưỡng ẩm hay nước hoa. Vậy BHT trong mỹ phẩm là gì? Nó có tác dụng gì? Có an toàn không? Hãy cùng mình tìm hiểu qua bài viết dưới đây!
BHT là viết tắt của hydroxytoluene butylated, một hợp chất hữu cơ được sử dụng trong thành phần mỹ phẩm và các sản phẩm chăm sóc cá nhân vì đặc tính chống oxy hóa của nó.
Nguồn gốc
BHT là một hợp chất hữu cơ lipophilic (tan trong chất béo), về mặt hóa học nó là một dẫn xuất của phenol. Trong tự nhiên, thực vật phù du, tảo xanh và ba loại vi khuẩn lam khác nhau có khả năng tạo ra BHT. Chất này cũng có thể được tổng hợp nhân tạo. BHT là một chất rắn màu trắng, dạng tinh thể, không mùi.
Chất này chủ yếu được dùng làm chất chống oxy hóa trong các sản phẩm có chứa chất béo và dầu hoặc dùng làm vật liệu đóng gói các sản phẩm chứa chất béo. BHT cũng được dùng rất phổ biến trong mỹ phẩm và dược phẩm. Theo WebMD, chất này được sử dụng để điều trị mụn rộp sinh dục và hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải (AIDS). Ngoài ra, một số người bôi BHT trực tiếp lên những vết lở môi. Chúng hoạt động theo cơ chế phá hủy lớp biểu bì bên ngoài của các tế bào virus. Điều này ngăn ngừa virus nhân lên hoặc gây bệnh thêm trầm trọng.
Bạn sẽ tìm thấy nó chủ yếu trong các sản phẩm trang điểm như bút kẻ mắt, son môi, phấn má và phấn nền. Bạn cũng có thể tìm thấy nó trong nhiều sản phẩm mỹ phẩm khác như kem dưỡng ẩm, sữa rửa mặt và nước hoa.
BHT trong mỹ phẩm có tác dụng gì?
Là một chất chống oxy hóa, BHT giúp chống lại sự hư hỏng của các sản phẩm mỹ phẩm gây ra bởi các gốc tự do hay còn được gọi là các phản ứng oxy hóa (ROS). Các phân tử oxy thường ổn định và không phản ứng vì chúng có số electron chẵn. Tuy nhiên, khi các phản ứng xảy ra khiến phân tử oxy có số electron lẻ, phân tử này trở nên không ổn định và có tính phản ứng cao. Vì chúng có khả năng phản ứng cao, chúng muốn tặng một electron đó cho một phân tử khác hoặc lấy thêm một electron từ một phân tử khác để chúng cấu trúc ổn định hơn. Điều này có thể làm giảm chất lượng của các sản phẩm mỹ phẩm, vì vậy các thành phần như BHT được sử dụng để duy trì tính toàn vẹn của sản phẩm.
Tự oxy hóa là một quá trình trong đó các hợp chất hữu cơ không bão hòa bị oxy trong khí quyển tấn công. Để chống lại các phản ứng oxy hóa, BHT tạo cơ chế hoạt động tương tự như cơ chế tự tổng hợp của Vitamin E. Thành phần này sẽ ngăn ngừa quá trình oxy hóa diễn ra bằng cách bằng nhường một nguyên tử hydro – chất chuyển đổi các gốc peroxy thành hydroperoxide. Nó cũng được biết là có tác dụng hiệp đồng với các chất chống oxy hóa khác.
Mức độ an toàn
FDA đã công nhận BHT là một chất phụ gia an toàn trong mỹ phẩm (GRAS) với nồng độ 0,02%.
Theo EWG (Tổ chức phi chính phủ vì môi trường), BHT được đánh giá đạt mức 4 trên thang điểm từ 1 đến 10 theo cấp độ nguy hiểm tăng dần đối với sức khỏe con người. Và nếu vượt nồng độ cho phép, thành phần này có khả năng gây nguy hiểm đối với mắt, phổi và gây kích ứng da.
Đồng thời, sự an toàn của BHT trong mỹ phẩm cũng đã được đánh giá bởi Hội đồng chuyên gia đánh giá thành phần mỹ phẩm (CIR). Hội đồng chuyên gia CIR đã đánh giá dữ liệu khoa học và kết luận rằng BHT an toàn khi sử dụng trong mỹ phẩm và các sản phẩm chăm sóc cá nhân khác.
Hội đồng chuyên gia CIR lưu ý rằng chỉ có một số các xét nghiệm đã đánh giá tác động của BHT trên da. Tuy nhiên, các nghiên cứu về việc sử dụng BHT tại chỗ để giảm thiểu ảnh hưởng của bức xạ cực tím đã được xem xét. Các thí nghiệm này đã chứng minh rõ ràng không hề có dấu hiệu của sự nhạy cảm ánh sáng hoặc bất kỳ kích ứng nào.
Tuy nhiên, nếu thường xuyên tiếp xúc với BHT bằng miệng có thể gây các bệnh liên quan đến gan và thận. Thế nhưng, đây không phải là một vấn đề đáng báo động. Hội đồng chuyên gia CIR không cảnh báo về ảnh hưởng này do BHT hấp thụ qua da rất kém ở nồng độ 0.01 – 0.1% có trong mỹ phẩm và các sản phẩm chăm sóc cá nhân khác.
BHT là một thành phần gây tranh cãi bởi vì các nghiên cứu đã tìm thấy thành phần này vừa có thể gây ra ung thư vừa có thể chống ung thư. Một nghiên cứu đã cho thấy BHT gây hại cho tế bào vì thành phần này có thể gây kích hoạt giải phóng Cytochrom C. Mặc dù Cytochrom C không phải là một chất hoàn toàn độc hại, nhưng trong trường hợp này đã khiến apoptosis hoạt động quá mức (chết tế bào). Sau khi thí nghiệm trên chuột bạch bằng cách tiêm BHT, người ta đã phát hiện thấy khối u phổi.
Có một vài nghiên cứu xem xét các đặc tính chống ung thư của BHT. Một nghiên cứu cho thấy nó có thể ngăn ngừa ung thư da vì đặc tính chống oxy hóa của nó. Các nghiên cứu khác đã phát hiện ra rằng BHT có thể làm giảm tác dụng của các chất gây ung thư khác khi cho chuột ăn chất này trước đó.
Tóm lại, sự an toàn của BHT tùy thuộc vào việc nó được sử dụng bằng phương pháp nào, cũng như nồng độ được sử dụng là bao nhiêu.
