Kẽm oxit được biết đến như một loại kem chống nắng vật lý có chứa thành phần khoáng chất có khả năng bảo vệ da khỏi tia UV. Nhưng ngoài việc cung cấp khả năng chống nắng, còn nhiều điều bạn cần biết về tác dụng của kẽm oxit với da.
Hơn 2000 năm qua người ta vẫn biết rằng kẽm giúp chữa lành các vết thương và vết bỏng. Ngày nay, những lợi ích của kẽm oxit được biết đến nhiều hơn. Nó hiện là thành phần mỹ phẩm chính có mặt trong kem chống hăm tã, lotion, kem chống nắng, viên uống bổ sung và các thuốc điều trị mụn trứng cá.
Mục lục
Kẽm oxit là gì?
Chỉ nghe tên thôi mình nghĩ bạn cũng đã đoán ra được phần nào đó. Kẽm oxit tất nhiên là chứa kẽm, một nguyên tố tự nhiên quen thuộc với con người có mặt trong đồ gia dụng, thiết bị điện tử, các hợp chất hóa học. Trong cơ thể con người, kẽm có mặt trong hệ thống miễn dịch, hệ tiêu hóa, não và da – đều là những nơi kẽm được sử dụng để tổng hợp protein, enzyme và chuyển hóa.
Bản thân kẽm là một chất có mặt trong tự nhiên, thì kẽm oxit lại là chất không có mặt trong tự nhiên nhưng có thể tạo ra khi kẽm được đun nóng và kết hợp với các phân tử oxy. Hai nguyên tố này bay hơi, ngưng tụ và chuyển thành dạng bột màu trắng, dưới dạng tinh thể và để lại một lớp màng mỏng trên da.
Những khám phá ở gần đây về kẽm oxit dạng hạt siêu nhỏ khiến nó trở thành dạng chất chính trong các loại kem kẽm oxit hoặc kem chống nắng. Bắt đầu từ năm 2008, các nhà nghiên cứu tạo ra kẽm oxit ở dạng hạt nano, mở ra cuộc cách mạng về kem chống nắng và dưỡng da. Công thức kẽm oxit hiện đại này có thể bôi lên da mà không để lại lớp màng mỏng màu trắng như kẽm oxit trước đây. Do đó loại kẽm oxit này ngày càng được chấp nhận sử dụng rộng rãi ở các sản phẩm kem chống nắng tự nhiên.
Được biết đến như một chất bảo vệ tại chỗ, kẽm oxit hoạt động giống như một chất làm se nhẹ nhàng đi kèm với tác dụng sát trùng. Đây là lý do tại sao ngoài việc là một thành phần phổ biến trong một loạt các mỹ phẩm, nó còn được sử dụng trong các sản phẩm y tế như thuốc mỡ, chất bảo vệ da, v.v.
Không chỉ là một loại kem chống nắng?
Kẽm oxit thường được kết hợp với kem chống nắng, nó cũng cung cấp tác dụng bảo vệ da xung quanh. Thành phần này đi kèm với những lợi ích to lớn khác mà bạn không nên bỏ lỡ, chẳng hạn như trị mụn.
Giống như các chất bổ sung kẽm bằng miệng, có nhiều ý kiến bất đồng về loại kẽm nào là tốt nhất cho da. Nghiên cứu chỉ ra rằng việc áp dụng các dạng kẽm khác nhau cho da có xu hướng chỉ hoạt động khi kết hợp với kháng sinh dạng bôi được kê toa cho mụn trứng cá. Có những nghiên cứu cho thấy rằng kẽm dạng bôi đơn thuần không ảnh hưởng gì đến mụn trứng cá, nhưng khi kết hợp với một loại kháng sinh thì kết quả sẽ tốt hơn so với chỉ sử dụng kháng sinh.
Tuy nhiên, các nghiên cứu so sánh đã liên tục chỉ ra rằng benzoyl peroxide cải thiện tất cả các khía cạnh của mụn trứng cá tốt hơn kẽm kết hợp với một loại kháng sinh dạng bôi.
Chính xác là kẽm hoạt động như thế nào khi bôi lên da? Kẽm sulfat hoặc kẽm acetate ức chế một số enzyme và axit béo trên da thúc đẩy sự phát triển của vi khuẩn gây ra mụn trứng cá. Mặt khác, kẽm cũng có tác dụng cân bằng trên toàn bộ hệ gen da, giúp giữ cho sự kết hợp của các vi khuẩn tốt và xấu ở mức hài hòa.
Cũng có giả thiết rằng kẽm làm giảm các dấu hiệu của mụn trứng cá vì khả năng chống oxy hóa mạnh mẽ và khả năng làm dịu trên da. Mụn trứng cá là một rối loạn viêm, vì vậy bạn có thể áp dụng bất cứ gì để giảm thiểu viêm là một điều tốt. Ít nhất, bôi sản phẩm chứa kẽm có thể giảm thiểu các vết đỏ liên quan đến mụn trứng cá.
Cuối cùng, cả về tính cơ bản lẫn đặc tính bên trong, kẽm cũng đóng vai trò trong việc kiểm soát sản xuất dầu, có thể vì nó làm giảm lượng hormone nam (androgen) đóng vai trò nòng cốt trong mụn trứng cá và da dầu.
Tác dụng của kẽm oxit với da là gì?
1. Chống tia cực tím
Một trong những thành phần an toàn nhất, oxit kẽm có thể cung cấp cho làn da của bạn sự bảo vệ cần thiết khỏi các tia UV có hại. Nó giúp bảo vệ các tế bào khỏi bị hư hại, ngăn chặn quá trình lão hóa và ngăn ngừa khô da bằng cách lọc các tia UV có hại.
Các nghiên cứu chăm sóc da đã chứng minh khả năng tuyệt vời của kẽm oxit để cung cấp khả năng chống nắng tự nhiên, chống lại cả UVA và UVB, hay còn gọi là tia UV phổ rộng. Đây là một lợi thế mà các loại kem chống nắng hóa học khác không thể cung cấp.
Các thành phần hóa học trong kem chống nắng thường gây kích ứng, dị ứng hoặc có thể gây cháy nắng đặc biệt là với những làn da nhạy cảm. Trên thực tế khoảng 75% các kem chống nắng hiện nay đều có những chất gây kích ứng cho da. Do vậy, kem chống nắng tự nhiên có chứa kẽm oxit là một lựa chọn tốt cho việc chăm sóc da vì các lý do:
Thứ nhất
Kem chống nắng tự nhiên có chứa kẽm oxit có thể tạo ra một lớp màng mỏng phản chiếu các tia UV, bởi khả năng phân tán nên chỉ cần một lượng nhỏ cũng có thể phát huy tác dụng. Điều đặc biệt là kẽm oxit có khả năng chống cả tia UVA và tia UVB.
Trong khi đó kem chống nắng hóa học hấp thu tia UV và giữ cho các tia này không thể đâm xuyên sâu vào da. Không chỉ thế, kem chống nắng hóa học còn chứa oxybenzone, một chất gắn liền với dị ứng và gây độc cho da.
Thứ hai
Vấn đề của phần lớn các loại kem chống nắng hóa học hiện nay là chỉ chặn được UVA hoặc UVB chứ không phải cả hai. Nghĩa là kem chống nắng hóa học cần phối hợp với các công thức khác để thành một sản phẩm chống cháy nắng. Nhưng càng nhiều hóa chất thì nguy cơ dị ứng, kích ứng càng cao. Với những người có da nhạy cảm, kem chống nắng hóa học sẽ không phải luôn luôn ngăn ngừa được ung thư da mà còn gây ra những dị ứng, sưng phù hoặc mụn trứng cá. Vì vậy hãy cứ cẩn trọng với những kem chống nắng hóa học bao gồm nhiều thành phần hóa chất hỗn hợp.
Để chứng minh thêm về sự kỳ diệu của oxit kẽm trong việc chống nắng, đây là một số sự thật thú vị cần suy ngẫm về:
- Lượng oxit kẽm trong một sản phẩm chống nắng có thể tương quan với khả năng hoạt động của nó trong việc ngăn ngừa bỏng hiệu quả. Theo nguyên tắc chung, với lượng oxit kẽm càng thấp, thời gian bạn sẽ được bảo vệ khỏi bị bỏng càng ngắn.
- Tỷ lệ oxit kẽm được sử dụng là yếu tố quyết định mức SPF. Đây là lượng oxit kẽm trong các sản phẩm chăm sóc da phổ biến nhất mà bạn đang sử dụng:
- Kem chống nắng – 25-30%
- Sản phẩm trang điểm – 10-19%
2. Chữa lành da
Những người có vết thương có thể sử dụng oxit kẽm để hỗ trợ chữa bệnh. Nó làm dịu da do cháy nắng và mang tới cho làn da nứt nẻ sự mềm mại.
Theo các chuyên gia, thiếu kẽm góp phần làm vết thương chậm lành hơn. Nó giúp sửa chữa da bằng cách giữ cho khu vực xung quanh vết thương ẩm, sạch và cung cấp thêm kẽm mà da cần để tạo điều kiện sửa chữa.
3. Làm se da
Bạn có vấn đề với da dầu? Kẽm oxit có thể giúp!
Một thành phần phổ biến được sử dụng trong các loại kem, nó hoạt động như một chất làm se da ngăn ngừa sự hình thành dầu trên bề mặt da. Nó là một chất có hiệu quả trong việc làm khô dầu thừa trên da. Hơn thế nữa, nó còn giúp hồi sinh làn da sáng của bạn bằng cách thu nhỏ lỗ chân lông lớn và làm săn chắc da để giúp che giấu làn da bị tổn thương.
4. Điều trị mụn trứng cá
Mối liên hệ giữa kẽm và mụn trứng cá lần đầu tiên được thực hiện vào cuối năm 1970 trong một nghiên cứu về kẽm và mụn trứng cá. Theo đó, những người tham gia bị mụn thường có lượng kẽm thấp trong chất dịch cơ thể (chất dịch cơ thể không phải là máu), trong khi đó những người tham gia ít bị mụn trứng cá thì nồng độ kẽm bình thường. Nghiên cứu này giúp chỉ ra việc bổ sung kẽm giúp cải thiện rõ rệt về mụn trứng cá đối với nhiều người thiếu kẽm. Việc này thiết lập vai trò của kẽm như một chiến binh trị mụn tiềm năng.
Kẽm oxit cũng có hiệu quả trong điều trị mụn trứng cá vì nó chống lại sự kích ứng và viêm da để loại bỏ các vấn đề với mụn trứng cá.
Ngoài ra, nó cũng giúp điều chỉnh sản xuất bã nhờn trên da và góp phần hạ thấp:
- Đặc tính kháng khuẩn và kháng khuẩn thường kích hoạt mụn trứng cá.
- Viêm cũng xảy ra như là một phản ứng với mụn trứng cá do vi khuẩn, cũng như lỗ chân lông bị tắc.
- Khả năng tái phát mụn trứng cá.
Các chất bổ sung kẽm bằng miệng có xu hướng hoạt động tốt hơn các sản phẩm chăm sóc da có chứa kẽm (dạng kem, chất lỏng hoặc gel, ở bất kỳ nồng độ nào). Tuy nhiên cũng có một số ý kiến không đồng ý khi nói đến việc bổ sung kẽm dưới hình thức nào là tốt nhất và nên có bao nhiêu người bị mụn sử dụng để có kết quả rõ ràng.
Kẽm orotate, kẽm methionine và kẽm acetate là những loại phổ biến thường được dùng để bổ sung.
Có một cuộc tranh luận về nghiên cứu trái ngược nhau của kẽm gluconate và kẽm sulfate. Trong đó có một số nghiên cứu cho thấy không có sự cải thiện trong mụn trứng cá, trong khi những nghiên cứu khác có sự cải thiện rõ rệt.
Các nghiên cứu về việc bổ sung kẽm cho mụn trứng cá cho rằng không phải ai cũng nhận được những phản ứng thuận lợi và kết quả cải thiện rõ rệt.
Do đó, trước khi bạn bổ sung kẽm khi bạn bị mụn trứng cá, hãy chắc chắn bạn đã tham khảo ý kiến bác sĩ trước. Vì chỉ cần một lượng nhỏ kẽm, nếu dùng lượng lớn hơn 30mg mỗi ngày có thể dẫn đến tác dụng phụ như đau dạ dày và buồn nôn.
5. Giảm viêm
Bên cạnh việc cung cấp khả năng chống nắng hiệu quả, các nghiên cứu cũng tiết lộ rằng oxit kẽm tạo điều kiện cho sự phát triển của các mô mới, chữa lành da và ngăn ngừa viêm nhiễm.
Đây là lý do tại sao nó đã trở thành một thành phần được lựa chọn cho các sản phẩm dành cho điều trị loét lạnh, loét da, bỏng, kích ứng da, trầy xước và thậm chí là hăm tã.
Bạn có biết không?
Các sản phẩm chứa kẽm oxit giúp sửa chữa làn da bị hư tổn, khô và bị thương tốt hơn. Bên cạnh đặc tính chữa bệnh, nó còn cho phép hấp thụ tốt hơn các hoạt chất cần thiết cho da.
6. Phòng chống nhiễm khuẩn
Như đã đề cập trước đây, kẽm oxit có thể hỗ trợ sửa chữa mô, chữa lành vết thương và chống viêm. Hơn nữa, nó cũng ngăn ngừa nhiễm trùng vi khuẩn bằng cách giữ cho da khô và giảm cơ hội cho các chất có hại xâm nhập vào da.
Trong một nghiên cứu năm 2003 được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng, người ta đã tiết lộ rằng oxit kẽm góp phần làm giảm tỷ lệ nhiễm trùng bằng cách ngăn chặn sự bám dính và nội hóa của vi khuẩn đồng thời làm giảm tính thấm của da và se khít da ngăn sự xâm nhập của vi khuẩn.
Kẽm oxit, calamine và kẽm pyrithione (zinc pyrithione) là tất cả các công thức của kẽm có thể được tìm thấy trong các sản phẩm giúp bảo vệ hàng rào bảo vệ da và cải thiện các rối loạn của da đầu và da do nấm men phát triển quá mức, chẳng hạn như viêm da tiết bã seborrheic dermatitis (một loại gàu) và bệnh nấm lang ben tinea versicolor (một loại bệnh phát ban).
Bạn có biết không?
Kẽm và các khoáng chất vi lượng khác được cơ thể yêu cầu để tổng hợp collagen, thành phần vô cùng cần thiết trong quá trình hình thành và sửa chữa mô liên kết.
Bổ sung kẽm qua đường ăn uống
Ngoài việc uống kẽm trị mụn, nguyên tố này còn giúp tăng cường hệ thống miễn dịch, hỗ trợ phát triển trí não, tăng cường khả năng ghi nhớ và ngăn ngừa tổn thương tế bào trong võng mạc. Cơ thể chúng ta không tự sản sinh ra được kẽm, vì vậy chúng ta nên bổ sung kẽm qua đường ăn uống trong khẩu phần ăn hàng ngày. Điều đầu tiên chúng ta cần lưu ý là kẽm và đồng thường hoạt động cùng nhau trong cơ thể. Do đó nếu bạn đã bổ sung đủ kẽm, đừng quên cung cấp đồng thông qua chế độ ăn uống hằng ngày, chỉ cần một lượng nhỏ vừa đủ, không cần thiết phải bổ sung quá nhiều thực phẩm có chứa đồng trong bữa ăn hàng ngày.
Đồng và kẽm có thể cùng được tìm thấy trong các loại thịt đỏ và hải sản, vì vậy nếu có thể hãy tăng cường sử dụng những thực phẩm này thường xuyên. Socola đen và hầu hết các loại hạt thường chứa rất nhiều đồng nhưng lại tương đối ít kẽm, do đó ăn một ít loại thực phẩm này cũng tốt nhưng không nên dùng quá nhiều.
Chế độ ăn uống của bạn có thể chưa cung cấp đủ kẽm? Vì vậy hãy chú ý điều đó nếu bạn đang cân nhắc việc bổ sung kẽm. Thông thường, những người ăn thịt có xu hướng nhận được nhiều kẽm, trong khi những người ăn chay thì ít hơn.
Những người không ăn thịt hay thực phẩm động vật mà có xu hướng tiêu thụ nhiều đậu và ngũ cốc. Cả 2 điều rất tuyệt vời, nhưng chúng chứa các thành phần được gọi là phytates liên kết với các khoáng chất bao gồm kẽm, trong quá trình tiêu hóa khiến nó bị loại ra khỏi cơ thể trước khi nó có thể làm tốt chức năng của nó.
Dưới đây là các nguồn thực phẩm chứa kẽm hàng đầu, bạn có thể xem xét để dùng như:
- Hàu
- Thịt bò
- Cua
- Tôm hùm
- Thịt lợn thăn
- Thịt gà (thịt sẫm màu có nhiều kẽm hơn thịt trắng)
- Hạt điều
- Đậu xanh
- Cháo bột yến mạch
- Phô mai Thụy Sĩ
- Sữa và sữa chua
Các sản phẩm chứa kẽm oxit
Sử dụng kem chống nắng nên là thói quen hàng ngày khi chăm sóc da. Không có sản phẩm nào tốt hơn để sử dụng so với một sản phẩm có chứa thành phần nhẹ nhàng nhưng hiệu quả như kẽm.
Kẽm oxit thích hợp ngay cả với những người có làn da nhạy cảm hoặc dễ bị mụn trứng cá. Không giống như kem chống nắng hóa học có thể gây rối loạn nội tiết tố, sử dụng các sản phẩm có kẽm oxit là thành phần chính là sự lựa chọn tuyệt vời ngay cả với những người có làn da nhạy cảm. Đây là thứ có thể ngăn ngừa mụn trứng cá và kiểm soát việc sản xuất bã nhờn. Tính nhất quán tự nhiên của kẽm oxit và độ mờ đục của nó được xem là một loại thành phần gây tắc nghẽn ở lỗ chân lông. Tuy nhiên, việc có gây tắc lỗ chân lông hay không còn phụ thuộc vào cách chế tạo oxit kẽm. Ví dụ, các loại oxit kẽm được sử dụng trong kem chống nắng thường được bọc trong các thành phần khác giúp tăng lợi ích và giữ oxit kẽm trên bề mặt da để bảo vệ nó khỏi các nguồn ánh sáng gây hại. Vì được giữ ở bề mặt, nên nó không thể thấm vào bên trong lỗ chân lông và gây tắc nghẽn. Đây là lý do tại sao kem chống nắng có thành phần kẽm oxit là một lựa chọn tốt ngay cả khi bạn có làn da dễ bị mụn.
Là một kim loại nguyên tố, kẽm mang điện tích có lợi cho cơ thể. Tìm kiếm thành phần này không chỉ trong các sản phẩm làm đẹp và chăm sóc da, mà còn trong cả các hóa chất và nhu yếu phẩm gia dụng.
Kẽm oxit là một thành phần có hiệu quả đã được chứng minh. Để tăng cường hơn nữa tác dụng của nó, dưới đây là một vài mẹo cần lưu ý khi sử dụng kem chống nắng hoặc thuốc mỡ với thành phần là kẽm oxit:
Kem chống nắng
Thoa kem chống nắng ít nhất 30 phút trước khi ra ngoài trời. Chú ý các khu vực dễ bị bắt nắng như viền tai, đầu, gáy, môi và bàn chân. Sử dụng Vitamin D bổ sung để hiệu quả tốt hơn.
Thuốc mỡ
Đặc biệt được chỉ định để điều trị các vết thương nhỏ. Rửa tay sạch trước khi thoa và để thuốc tiếp xúc hoặc sử dụng băng vô trùng để cho phép các vết trầy, xước hoặc da bị kích thích được chữa lành.
Đối với những tổn thương trên da, sau khi khử khuẩn, bôi đều một lớp thuốc mỏng lên vùng da bị tổn thương, 1 – 2 lần một ngày. Có thể dùng một miếng gạc vô khuẩn che lên.
Đối với chàm, nhất là chàm bị lichen hóa, bôi một lớp dày chế phẩm có chứa ichthammol, kẽm oxit, glycerol lên vùng tổn thương, 2 – 3 lần một ngày.
Ðau ngứa hậu môn, nhất là trong những đợt trĩ, bôi thuốc mỡ hoặc đặt đạn trực tràng có kẽm oxit, bismuth oxyd, resorcin, sulphon, caraghenat vào hậu môn, ngày 2 – 3 lần, sau mỗi lần đi ngoài. Không nên dùng dài ngày. Nếu sau 7 – 10 ngày dùng không thấy đỡ thì phải thăm khám hậu môn trực tràng để tìm nguyên nhân gây chảy máu.
Tổn thương do suy tĩnh mạch mạn tính, băng sau phẫu thuật giãn tĩnh mạch, bôi phủ vết thương bằng chế phẩm có 20% kẽm oxit trong vaselin.
Lưu ý khi sử dụng
Các tác dụng không mong muốn của kẽm oxit rất hiếm gặp. Các tá dược, bôm (nhựa thơm) Peru, lanolin có trong thành phần của thuốc có thể gây chàm tiếp xúc hoặc bệnh nhân có thể bị dị ứng với một trong các thành phần của chế phẩm (đối với các chế phẩm hỗn hợp có chữa kẽm oxit). Khi bị dị ứng ngừng dùng chế phẩm.
Mặc dù kẽm được khuyến cáo là an toàn và không gây độc cho đa số người sử dụng, tuy nhiên vẫn có một số lo ngại về tác động tiềm năng của kẽm oxide kích thước nano (ZnO-NP) trong kem chống nắng. Các nhà nghiên cứu vẫn đang tranh luận gay gắt về việc có hay không khả năng những hạt ZnO-NP được hấp thụ vào máu và gây độc.
Kẽm oxit hiếm khi gây ra phản ứng dị ứng. Tuy nhiên, nếu bạn nhận thấy các triệu chứng bao gồm: Sưng tấy, ngứa hoặc ngứa ran nên dừng sử dụng các sản phẩm chứa kẽm ngay.
Ở thời kỳ mang thai, các lựa chọn về điều trị mụn trứng cá của phụ nữ thường bị hạn chế rất nhiều, do các tác động của hoạt chất trị mụn cũng như thuốc trị mụn trứng cá dạng uống có khả năng ảnh hưởng không tích cực lên tế bào thai nhi, hoặc ảnh hưởng tiêu cực đến cơ thể của bản thân người mẹ. Tuy nhiên, đối với việc sử dụng kẽm ở liều thấp (<75mg) mỗi ngày, đây được xem như một hình thức trị liệu thay thế cho thai phụ mắc phải mụn trứng cá trong thai kỳ. Mặc dù đã được chứng minh là an toàn để bà mẹ sử dụng kẽm liều thấp để điều trị mụn trong thời kỳ mang thai, bạn vẫn cần thảo luận và tham khảo ý kiến của bác sĩ trước khi bắt đầu điều trị để đảm bảo cơ thể bạn trong điều kiện đáp ứng được liệu trình điều trị đó.
Một số sản phẩm chứa kẽm oxit mà bạn nên sử dụng là:
- Juice Beauty Green Apple Brightening Moisturiser
- Soleil Toujours Daily Moisturiser
- De Mamiel Exhale Daily Hydrating Nectar
- Circ-Cell Daily Hydration Broad Spectrum
- Ilia Beauty Translucent Powder
- Ilia Beauty Tinted Lip Conditioner
Trên đây là toàn bộ những chia sẻ của mình về kẽm oxit mà mình tổng hợp được. Mong rằng những chia sẻ này có ích với bạn, chúc bạn luôn có một làn da đẹp, tươi trẻ!
