Tinh dầu thiên nhiên và điều trị ung thư: Những điều bạn nên biết!

Khoa học ngày càng phát triển nhưng không vì lẽ đó mà con người rời bỏ các phương pháp trị liệu từ cây cỏ thiên nhiên. Sử dụng tinh dầu thiên nhiên đã trở thành một liệu pháp chữa bệnh và được sử dụng cho bệnh nhân ung thư. Bạn đã biết gì về liệu pháp mùi hương chưa? Tác dụng của nó là gì? Sử dụng nó như thế nào? Và tại sao nên sử dụng tinh dầu cho bệnh nhân ung thư? Một số điều bạn nên lưu ý khi sử dụng tinh dầu.

Hãy đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu những điều trên nhé!

Liệu pháp mùi hương là gì?

Liệu pháp mùi hương (aromatherapy) là việc sử dụng các loại tinh dầu từ thực vật để cải thiện tâm trí, cơ thể và tinh thần. Nó được sử dụng bởi các bệnh nhân bị ung thư để cải thiện chất lượng cuộc sống, giảm căng thẳng, lo lắng, đau, buồn nôn và nôn do ung thư và điều trị ung thư gây ra. Liệu pháp mùi hương có thể được sử dụng với các phương pháp điều trị bổ sung khác như liệu pháp xoa bóp và châm cứu, cũng như với các phương pháp điều trị y tế để kiểm soát triệu chứng.

Liệu pháp mùi hương hoạt động thông qua các thụ thể mùi hương trong mũi của bạn, nó gửi thông điệp đến não và có thể ảnh hưởng đến nhịp tim, huyết áp và hơi thở của bạn.

Liệu pháp mùi hương được coi là cả một nghệ thuật và khoa học. Gần đây, liệu pháp mùi hương đã được công nhận nhiều hơn trong các lĩnh vực khoa học và y học.

Tinh dầu được tìm thấy trong nhiều loại cây, thường ở dưới bề mặt của lá, vỏ cây hoặc vỏ. Tinh dầu được giải phóng nếu cây bị nghiền nát hoặc được chưng chất một cách đặc biệt.

Có nhiều loại tinh dầu được sử dụng trong liệu pháp mùi hương, bao gồm những loại từ hoa cúc La Mã, hoa hồng, cam, bạc hà, chanh, hoa oải hương, hoa nhài… mỗi loại có một thành phần hóa học khác nhau ảnh hưởng đến mùi của nó, cách hấp thụ và ảnh hưởng đến cơ thể cũng khác nhau.

Tinh dầu rất cô đặc. Ví dụ, phải mất khoảng 220 pound (khoảng 100kg) hoa oải hương để tạo ra khoảng 1 pound (0,45kg) tinh dầu. Hay tinh dầu hoa hồng Bulgari được coi là một trong những loại tinh dầu đắt nhất thế giới. Để chưng cất được 1 pound tinh dầu (khoảng 454g), ta cần 4 tấn cánh hoa hồng!

Mùi thơm của tinh dầu biến mất nhanh chóng khi để ngoài trời.

Nguồn gốc của liệu pháp mùi hương

Con người đã sử dụng liệu pháp mùi hương từ hàng ngàn năm nay. Các nền văn hóa cổ đại ở Trung Quốc, Ấn Độ, Ai Cập đã biết sử dụng tinh dầu cho mục đích y tế và tôn giáo. Chúng được biết đến với lợi ích về cả thể chất lẫn tâm lý.

Chưng cất tinh dầu được cho là bắt nguồn từ người Ba Tư trong thế kỷ thứ X, mặc dù trong thực tế, tinh dầu có thể đã được sử dụng trong một thời gian dài trước đó. Thông tin về chưng cất tinh dầu được công bố vào thế kỷ XVI tại Đức. Các bác sĩ Pháp trong thế kỷ XIX đã công nhận tiềm năng của tinh dầu trong điều trị bệnh.

Tới thế kỉ XIX, các bác sĩ y khoa đã tập trung vào việc sử dụng thuốc hơn. Tuy nhiên, các bác sĩ Pháp và Đức vẫn công nhận vai trò của thực vật tự nhiên trong điều trị bệnh.

Thuật ngữ tinh dầu thơm được đặt ra bởi một chuyên gia nước hoa và nhà hóa học người Pháp René-Maurice Gattefossé trong một cuốn sách ông viết về chủ đề này được xuất bản năm 1937. Trước đây ông đã phát hiện ra khả năng chữa bệnh của hoa oải hương trong điều trị bỏng. Cuốn sách thảo luận về việc sử dụng các loại tinh dầu trong điều trị các tình trạng sức khỏe.

Liệu pháp mùi hương được sử dụng như thế nào?

Liệu pháp mùi hương được sử dụng theo nhiều cách:

• Hít gián tiếp: Khếch tán tinh dầu vào không khí thở của bệnh nhân bằng cách cho tinh dầu vào một máy khuếch tán hoặc nhỏ tinh dầu lên khăn giấy hoặc miếng bông gần bệnh nhân.
• Hít trực tiếp: Bệnh nhân hít vào một loại tinh dầu bằng cách sử dụng một ống hít riêng hoặc nồi nước xông của dân gian Việt Nam cũng chính là một cách trị liệu theo phương pháp mùi hương.
• Massage: Đây là cách sử dụng thông thường nhất, thoa tinh dầu trực tiếp trên da thông qua các loại dầu và lotion không mùi. Các loại dầu không mùi, còn gọi là dầu nền, có tác dụng giữ ẩm và giúp pha loãng tinh dầu.
• Tinh dầu cũng có thể được trộn với muối tắm, kem dưỡng da hoặc dùng trong băng vết thương.

Có một số loại tinh dầu được sử dụng để điều trị các tình trạng cụ thể. Tuy nhiên, các loại tinh dầu được sử dụng và cách chúng được kết hợp khác nhau, tùy thuộc vào kinh nghiệm và chuyên môn của nhà hương liệu.

Ví dụ: Tinh dầu của các quả thuộc họ cam quýt như chanh, cam, bưởi, quýt được coi là có khả năng giúp bạn cảm thấy yêu đời hơn và giảm stress. Nghiên cứu của Đại học Tiểu bang Ohio cho thấy hương thơm của tinh dầu chanh giúp chúng ta vui vẻ hơn và giúp thư giãn tốt hơn.

Tuy nhiên, tinh dầu thuộc họ cam quýt thường làm cho da trở nên nhạy cảm hơn khi ra nắng. Vì thế, bạn nên sử dụng với liều lượng nhỏ và tránh tiếp xúc trực tiếp lên da.

Tinh dầu bạc hà được coi là có thể giúp bạn tỉnh táo hơn. Ngoài ra, nó còn là một công cụ đắc lực để trị các bệnh về tiêu hóa khi uống với liều lượng nhỏ. Tinh dầu bạc hà cũng có thể làm dịu và chống khuẩn cho các vết trầy xước ngoài da cũng như các vết kiến hay côn trùng cắn.

Tinh dầu oải hương và hoa lài thường được dùng để giảm stress, giảm hồi hộp và giảm trầm cảm. Đặc biệt, đối với những ai hay gặp chứng mất ngủ, xoa một ít tinh dầu oải hương lên tai, thái dương và cổ tay sẽ giúp cho giấc ngủ đến dễ dàng hơn.

Tinh dầu cúc La Mã (Chamonile): Tên khoa học là Matricria Chamomilla, được phát hiện ở Ấn Độ, cúc La Mã có hiệu quả cao trong việc giảm đau và chữa lành vết thương, giảm stress và giúp ngủ ngon. Trong chăm sóc da, tinh dầu cúc La Mã có tác dụng giảm mụn trứng cá, cả thiện da khô và điều trị các loại bệnh viêm và dị ứng da. Sử dụng pha chế với tinh dầu hoa hồng và dầu jojoba có thể giúp xóa mờ quầng thâm vùng mắt. Ngoài ra, tinh dầu cúc La Mã còn có thể kết hợp với tinh dầu oải hương, bưởi và ngọc lan để xông hơi cho da mặt.

Tinh dầu hoa hồng: Được chiết xuất hoàn toàn từ cánh hoa hồng, tinh dầu hoa hồng là một trong những tinh dầu được sử dụng phố biến nhất trong các liệu pháp chăm sóc sức khỏe và làm đẹp trên thế giới. Tinh dầu hoa hồng có tác dụng chống thâm da, dưỡng ẩm, làm mờ sẹo, thu nhỏ chân lông, ngăn ngừa lão hóa, dưỡng tóc, điều hòa kinh nguyệt… Ngoài ra, nó còn được sử dụng trong các bài thuốc giúp tinh thần thoải mái, giảm căng thẳng…

Tại sao tinh dầu được sử dụng cho bệnh nhân ung thư?

Những người bị ung thư sử dụng liệu pháp mùi hương vì nó làm cho họ cảm thấy tốt hơn. Nhiều người nói rằng nó có thể giúp nâng cao tâm trạng và cải thiện sức khỏe của họ.

Có một số bằng chứng cho thấy massage bằng dầu thơm có thể giúp ích cho hiệu quả điều trị. Bao gồm làm giảm các triệu chứng sau:

• Sự lo lắng
• Đau đớn
• Phiền muộn
• Căng thắng
• Mệt mỏi

Các nhà trị liệu bằng hương thơm tin rằng hít một số loại tinh dầu có thể giúp giảm buồn nôn và nôn. Buồn nôn và nôn thường là tác dụng phụ của hóa trị và xạ trị.

Các nghiên cứu về liệu pháp mùi hương được thực hiện trên người

Các thử nghiệm lâm sàng của liệu pháp mùi hương đã nghiên cứu sử dụng nó trong điều trị lo âu, buồn nôn, nôn và các tình trạng liên quan đến sức khỏe khác ở bệnh nhân ung thư. Không có nghiên cứu về liệu pháp mùi hương được sử dụng để điều trị ung thư đã được công bố trên một tạp chí khoa học đánh giá ngang hàng.

Các nghiên cứu về liệu pháp mùi hương đã cho thấy kết quả hỗn hợp. Đã có một số báo cáo về tâm trạng được cải thiện, lo lắng, ngủ, buồn nôn và đau. Các nghiên cứu khác báo cáo rằng liệu pháp mùi hương cho thấy không có sự thay đổi trong các triệu chứng.

Nghiên cứu về lo lắng và trầm cảm

Một thử nghiệm trên 103 bệnh nhân ung thư đã nghiên cứu tác dụng của massage thông thường so với massage bằng tinh dầu hoa cúc La Mã. Sau 2 tuần, sự lo lắng giảm và các triệu chứng được cải thiện đã được ghi nhận trong nhóm đã massage bằng tinh dầu. Nhóm chỉ massage thông thường không có lợi ích tương tự.

Các nghiên cứu về chất lượng cuộc sống liên quan đến sức khỏe

Bệnh nhân mới được chẩn đoán mắc bệnh bạch cầu dòng tủy cấp tính được hít một loại tinh dầu thông qua một bộ khuếch tán mỗi đêm trong vòng 3 tuần. Bệnh nhân được sử dụng các loại tinh dầu hoa oải hương, bạc hà hoặc hoa cúc. Cải thiện về giấc ngủ, mệt mỏi, buồn ngủ, thiếu thèm ăn, trầm cảm, lo lắng và hạnh phúc đã được báo cáo.

Điều trị bằng Iốt phóng xạ có thể gây tổn thương cho tuyến nước bọt. Do đó làm tăng sản xuất nước bọt trong quá trình điều trị có thể làm giảm tổn thương cho tuyến nước bọt. Trong một thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát, những bệnh nhân hít hỗn hợp tinh dầu chanh và gừng đã tăng sản xuất nước bọt so với nhóm dùng giả dược.

Một nghiên cứu về sử dụng tinh dầu gừng ở phụ nữ điều hóa trị liệu ung thư vú cho thấy tinh dầu có tác dụng phần nào làm giảm buồn nôn cấp tính, nhưng không làm giảm nôn hoặc buồn nôn mãn tính.

Một nghiên cứu về tinh dầu cam bergamot dạng hít ở trẻ em và thanh thiếu niên tại thời điểm truyền tế bào gốc cho thấy sự gia tăng lo lắng, buồn nôn và không có tác dụng giảm đau. Trong một nghiên cứu trên bệnh nhân trưởng thành tại thời điểm truyền tế bào gốc, nếm hoặc ngửi lát cắt cam có hiệu quả hơn trong việc giảm buồn nôn, nôn và ho hơn là hít tinh dầu cam.

Nghiên cứu về các triệu chứng liên quan đến các thủ thuật trong điều trị ung thư

Bệnh nhân nữ có chỉ định sinh thiết vú, được cho ngửi ngẫu nhiên tinh dầu hoa oải hương-gỗ đàn hương hoặc tinh dầu cam-bạc hà. Kết quả cho thấy người được ngửi tinh dầu hoa oải hương-gỗ đàn hương xuất hiện lo lắng ít hơn những người được ngửi tinh dầu cam-bạc hà và người không được ngửi tinh dầu.

Trong một nghiên cứu về việc sử dụng tinh dầu oải hương, tinh dầu khuynh diệp hoặc không sử dụng tinh dầu ở bệnh nhân ung thư có ống thông tĩnh mạch trung tâm, bệnh nhân hít tinh dầu oải hương báo cáo họ cảm thấy ít đau hơn.

Tác dụng phụ hoặc rủi ro của liệu pháp mùi hương?

Hầu hết các loại tinh dầu đều an toàn để sử dụng. Thử nghiệm an toàn trên các loại tinh dầu cho thấy rất ít tác dụng phụ hoặc rủi ro khi chúng được sử dụng theo chỉ dẫn. Hầu hết các loại tinh dầu đã được phê duyệt là thành phần trong thực phẩm và nước hoa và được dán nhãn là GRAS (thường được công nhận là an toàn) bởi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA). Nhưng có một số biện pháp phòng ngừa bạn nên thực hiện khi sử dụng chúng, cũng như các tác dụng phụ bạn cần lưu ý, đặc biệt là nếu bạn dùng bất kỳ loại thuốc theo toa nào.

• Không nuốt một lượng lớn tinh dầu vì có thể gây ra ngộ độc
• Không thoa tinh dầu trực tiếp lên da, sử dụng dầu nền để pha loãng các loại tinh dầu. Cần làm test da trước khi sử dụng tinh dầu. Các loại tinh dầu cam quýt có thể làm cho làn da của bạn nhạy cảm hơn với ánh nắng mặt trời, những loại dầu này nên tránh nếu bạn tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.

Trẻ em và phụ nữ đang mang thai hoặc cho con bú nên thận trọng khi sử dụng các loại tinh dầu và nên sử dụng dưới sự giám sát của bác sĩ.

Tác dụng phụ của việc sử dụng tinh dầu bao gồm: phát ban, cơn hen, đau đầu, phản ứng dị ứng, kích ứng da, buồn nôn

Sử dụng tinh dầu một cách thận trọng nếu bạn có: dị ứng hoa cỏ, hen suyễn, động kinh, huyết áp cao, bệnh chàm, bệnh vẩy nến

Tinh dầu hoa oải hương và tinh dầu trà đã được tìm thấy có tác dụng tương tự estrogen (hormone sinh dục nữ) và cũng ngăn chặn hoặc làm giảm tác dụng của androgen (hormone sinh dục nam). Sử dụng tinh dầu hoa oải hương và cây trà cho da trong một thời gian dài có liên quan đến sự phát triển vú ở những cậu bé chưa đến tuổi dậy thì.

Những điều bạn nên nhớ từ bài viết này

Liệu pháp mùi hương (aromatherapy) là việc sử dụng các loại tinh dầu từ thực vật để cải thiện tâm trí, cơ thể và tinh thần. Có rất nhiều loại tinh dầu, mỗi loại tinh dầu có một tác động khác nhau đối với cơ thể.

Có 3 cách để sử dụng tinh dầu là: Thoa lên da, hít trực tiếp và gián tiếp.

Không có bằng chứng khoa học nào cho thấy liệu pháp mùi hương có thể chữa khỏi hoặc ngăn ngừa ung thư. Hầu hết các nghiên cứu ở những người bị ung thư tập trung vào: Cải thiện các triệu chứng, chất lượng cuộc sống và giảm sự lo lắng.

Hầu hết các nghiên cứu cho thấy nó có thể dùng như một liệu pháp bổ sung.

Cần nhiều nghiên cứu hơn để tìm hiểu liệu pháp mùi hương có thể giúp ích như thế nào. Và chúng ta cần so sánh nó với các phương pháp điều trị được chấp nhận khác.